اطلاعات تکمیلی درباره MAC

در دنیای شبکه های کامپیوتری شناسایی دستگاه ها نقشی حیاتی در برقراری ارتباط و مدیریت ترافیک ایفا می کند. در این میان MAC Address به عنوان یک شناسه سخت افزاری منحصربه فرد هویت هر دستگاه را در شبکه مشخص می کند. اما MAC Address چیست و چه کاربردهایی دارد؟ چگونه می توان آن را پیدا کرد و آیا امکان تغییر آن وجود دارد؟ در این مقاله به بررسی جامع MAC Address از تعریف و عملکرد آن گرفته تا کاربردها امنیت و نحوه یافتن آن در سیستم عامل های مختلف می پردازیم. همچنین به تفاوت های کلیدی آن با IP Address و ارتباطش با کامپیوترهای مکینتاش اپل خواهیم پرداخت تا درک کاملی از این مفهوم اساسی در شبکه های کامپیوتری به دست آورید.

MAC مخفف Media Access Control است. این عبارت به دو مفهوم مرتبط اشاره دارد. اول به زیرلایه ای در مدل OSI (Open Systems Interconnection) اشاره دارد که مسئول کنترل دسترسی به رسانه انتقال در شبکه های کامپیوتری است. دوم به آدرسی سخت افزاری یکتا اشاره دارد که به هر کارت شبکه (Network Interface Card یا NIC) اختصاص داده می شود. در این مقاله تمرکز ما بر مفهوم دوم یعنی MAC Address خواهد بود.

MAC Address چیست

MAC Address یک شناسه ۴۸ بیتی (۶ بایتی) است که به صورت هگزادسیمال نمایش داده می شود. این آدرس به صورت دائمی بر روی کارت شبکه (NIC) یا رابط شبکه هر دستگاه (مانند کامپیوتر تلفن همراه یا روتر) توسط سازنده آن حک می شود. MAC Address به عنوان یک شناسه فیزیکی برای شناسایی دستگاه ها در یک شبکه محلی (LAN) عمل می کند و در لایه پیوند داده (Data Link Layer) مدل OSI مورد استفاده قرار می گیرد. به این آدرس آدرس فیزیکی یا آدرس سخت افزاری نیز گفته می شود.

انواع MAC Address

MAC Addressها را می توان بر اساس کاربرد و نحوه تخصیص به چند دسته تقسیم کرد. مهم ترین دسته بندی شامل موارد زیر است:

• Unicast MAC Address: این نوع آدرس برای ارسال داده به یک دستگاه خاص در شبکه استفاده می شود. سه بایت اول این آدرس نشان دهنده شناسه سازنده (Organizationally Unique Identifier یا OUI) و سه بایت بعدی نشان دهنده شماره سریال کارت شبکه است.
• Multicast MAC Address: این نوع آدرس برای ارسال داده به گروهی از دستگاه ها در شبکه استفاده می شود. بیت کم ارزش ترین بایت اول این آدرس همیشه ۱ است.
• Broadcast MAC Address: این نوع آدرس برای ارسال داده به تمام دستگاه های موجود در شبکه استفاده می شود. این آدرس به صورت FF:FF:FF:FF:FF:FF نمایش داده می شود.

نحوه کار MAC Address

هنگامی که یک دستگاه در شبکه می خواهد داده ای را به دستگاه دیگری ارسال کند ابتدا MAC Address مقصد را در هدر بسته داده قرار می دهد. سپس بسته داده به سوی مقصد ارسال می شود. سوئیچ ها و روترها در شبکه از MAC Address برای مسیریابی بسته های داده استفاده می کنند. سوئیچ ها با نگهداری جدولی از MAC Addressهای متصل به هر پورت می توانند بسته های داده را به پورت صحیح هدایت کنند. روترها نیز با استفاده از پروتکل های مسیریابی بسته های داده را بین شبکه های مختلف جابجا می کنند.

تفاوت MAC Address و IP Address

MAC Address و IP Address هر دو برای شناسایی دستگاه ها در شبکه استفاده می شوند اما تفاوت های کلیدی بین آن ها وجود دارد. MAC Address یک شناسه فیزیکی دائمی است که به کارت شبکه اختصاص داده می شود و در لایه پیوند داده (لایه دوم) مدل OSI عمل می کند. در حالی که IP Address یک شناسه منطقی است که به دستگاه در شبکه اختصاص داده می شود و می تواند تغییر کند. IP Address در لایه شبکه (لایه سوم) مدل OSI عمل می کند و برای مسیریابی بسته های داده بین شبکه های مختلف استفاده می شود. به طور خلاصه MAC Address برای شناسایی دستگاه ها در یک شبکه محلی (LAN) و IP Address برای شناسایی دستگاه ها در اینترنت یا شبکه های گسترده (WAN) استفاده می شود.

کاربردهای MAC Address

MAC Address کاربردهای متنوعی در شبکه های کامپیوتری دارد. برخی از مهم ترین کاربردها عبارتند از:

• شناسایی دستگاه ها در شبکه: MAC Address به عنوان یک شناسه یکتا برای شناسایی دستگاه ها در شبکه استفاده می شود.
• کنترل دسترسی به شبکه: مدیران شبکه می توانند از MAC Address برای کنترل دسترسی دستگاه ها به شبکه استفاده کنند. به این ترتیب که فقط دستگاه هایی با MAC Addressهای مجاز اجازه اتصال به شبکه را داشته باشند.
• فیلتر کردن ترافیک شبکه: MAC Address می تواند برای فیلتر کردن ترافیک شبکه بر اساس آدرس مبدأ یا مقصد استفاده شود.
• ردیابی دستگاه های سرقت شده: در صورت سرقت یک دستگاه MAC Address آن می تواند برای ردیابی دستگاه در شبکه استفاده شود.
• تخصیص IP Address: در برخی شبکه ها MAC Address برای تخصیص IP Address به دستگاه ها استفاده می شود.

امنیت مرتبط با MAC Address

اگرچه MAC Address به عنوان یک شناسه یکتا در نظر گرفته می شود اما می توان آن را جعل کرد. این کار به عنوان MAC Address Spoofing شناخته می شود و می تواند برای اهداف مخرب مانند دور زدن فیلترهای MAC Address یا پنهان کردن هویت در شبکه مورد استفاده قرار گیرد. برای جلوگیری از MAC Address Spoofing می توان از روش های امنیتی مانند استفاده از سوئیچ های مدیریت شده با قابلیت Port Security و پیاده سازی پروتکل های احراز هویت قوی استفاده کرد. همچنین باید توجه داشت که MAC Address نباید به عنوان یک روش امنیتی قوی در نظر گرفته شود و باید در کنار سایر روش های امنیتی مورد استفاده قرار گیرد.

چگونه MAC Address را پیدا کنیم

پیدا کردن MAC Address در سیستم عامل های مختلف روش های متفاوتی دارد. در ادامه به بررسی روش های یافتن MAC Address در سیستم عامل های ویندوز مک لینوکس اندروید و آیفون می پردازیم.

پیدا کردن MAC Address در ویندوز

برای پیدا کردن MAC Address در ویندوز می توانید از روش های زیر استفاده کنید:

• استفاده از Command Prompt: Command Prompt را باز کنید و دستور `ipconfig /all` را وارد کنید. در خروجی به دنبال قسمتی با عنوان Ethernet adapter Local Area Connection یا Wireless LAN adapter Wi-Fi بگردید. MAC Address در این قسمت با عنوان Physical Address نمایش داده می شود.
• استفاده از Network Connections: به Control Panel بروید و Network and Sharing Center را باز کنید. بر روی نام اتصال شبکه خود کلیک کنید. در پنجره Status بر روی Details کلیک کنید. MAC Address در این پنجره با عنوان Physical Address نمایش داده می شود.

پیدا کردن MAC Address در سیستم عامل مک

برای پیدا کردن MAC Address در سیستم عامل مک می توانید از روش های زیر استفاده کنید:

• استفاده از System Preferences: به System Preferences بروید و Network را باز کنید. اتصال شبکه خود را انتخاب کنید و بر روی Advanced کلیک کنید. به تب Hardware بروید. MAC Address در این قسمت با عنوان MAC Address نمایش داده می شود.
• استفاده از Terminal: Terminal را باز کنید و دستور `ifconfig en0 | grep ether` را وارد کنید. MAC Address در خروجی نمایش داده می شود. (به جای en0 نام رابط شبکه خود را وارد کنید.)

پیدا کردن MAC Address در لینوکس

برای پیدا کردن MAC Address در لینوکس می توانید از دستور `ifconfig` یا `ip addr` در ترمینال استفاده کنید. خروجی این دستورات شامل اطلاعات مربوط به تمام رابط های شبکه موجود در سیستم است. MAC Address با عنوان `ether` یا `link/ether` نمایش داده می شود.

پیدا کردن MAC Address در اندروید

برای پیدا کردن MAC Address در اندروید می توانید به تنظیمات Wi-Fi دستگاه خود مراجعه کنید. معمولاً MAC Address در قسمت Advanced settings یا Status Wi-Fi نمایش داده می شود. همچنین می توانید از برنامه های جانبی که اطلاعات دستگاه را نمایش می دهند استفاده کنید.

پیدا کردن MAC Address در آیفون

در آیفون MAC Address برای اتصال Wi-Fi در تنظیمات Wi-Fi قابل مشاهده است. به Settings > Wi-Fi بروید و بر روی نام شبکه Wi-Fi که به آن متصل هستید ضربه بزنید. MAC Address در این صفحه با عنوان Wi-Fi Address نمایش داده می شود. توجه داشته باشید که اپل از iOS 14 به بعد قابلیت استفاده از MAC Address تصادفی را برای حفظ حریم خصوصی کاربران اضافه کرده است. در این صورت MAC Address نمایش داده شده آدرس واقعی دستگاه نیست.

تغییر MAC Address

تغییر MAC Address به صورت دائمی امکان پذیر نیست زیرا MAC Address بر روی ROM (Read-Only Memory) کارت شبکه حک شده است. با این حال می توان MAC Address را به صورت موقت تغییر داد. این کار به عنوان MAC Address Spoofing شناخته می شود و می تواند برای اهداف مختلفی مانند تست شبکه رفع مشکلات اتصال یا حفظ حریم خصوصی مورد استفاده قرار گیرد. برای تغییر MAC Address می توانید از ابزارهای مختلفی که برای این کار طراحی شده اند استفاده کنید. این ابزارها معمولاً در سیستم عامل های ویندوز مک و لینوکس در دسترس هستند. توجه داشته باشید که تغییر MAC Address در برخی شبکه ها ممکن است غیرمجاز باشد و منجر به قطع اتصال شما از شبکه شود.

کامپیوترهای مکینتاش Apple MAC

کامپیوترهای مکینتاش (Mac) که توسط شرکت اپل تولید می شوند به دلیل طراحی زیبا سیستم عامل کاربرپسند و عملکرد قوی از محبوبیت بالایی برخوردار هستند. نام مک از نوعی سیب به نام McIntosh گرفته شده است که یکی از کارمندان اپل به آن علاقه داشت.

تاریخچه کامپیوترهای مک

اولین کامپیوتر مکینتاش در سال ۱۹۸۴ معرفی شد. این کامپیوتر با رابط کاربری گرافیکی (GUI) و ماوس انقلابی در صنعت کامپیوتر ایجاد کرد. قبل از مکینتاش اکثر کامپیوترها از رابط کاربری مبتنی بر متن استفاده می کردند که برای کاربران عادی پیچیده بود. مکینتاش با ارائه یک رابط کاربری بصری و آسان استفاده از کامپیوتر را برای همه افراد ممکن ساخت.

سیستم عامل macOS

سیستم عامل macOS سیستم عامل اختصاصی کامپیوترهای مک است. macOS بر پایه سیستم عامل یونیکس (Unix) ساخته شده است و از پایداری و امنیت بالایی برخوردار است. macOS همچنین با اکوسیستم اپل به خوبی یکپارچه شده است و کاربران می توانند به راحتی از دستگاه های مختلف اپل با هم استفاده کنند.

مدل های مختلف کامپیوترهای مک

اپل مدل های مختلفی از کامپیوترهای مک را تولید می کند که شامل موارد زیر است:

• iMac: کامپیوترهای All-in-One با صفحه نمایش یکپارچه
• MacBook Air: لپ تاپ های سبک و باریک برای استفاده روزمره
• MacBook Pro: لپ تاپ های قدرتمند برای کاربران حرفه ای
• Mac mini: کامپیوترهای کوچک و قابل حمل بدون صفحه نمایش
• Mac Studio: کامپیوترهای دسکتاپ با عملکرد بالا برای کارهای سنگین
• Mac Pro: قدرتمندترین کامپیوترهای اپل برای حرفه ای ترین کاربران

تفاوت کامپیوترهای مک و PC

کامپیوترهای مک و PC (Personal Computer) تفاوت های اساسی با یکدیگر دارند. کامپیوترهای مک توسط اپل تولید می شوند و از سیستم عامل macOS استفاده می کنند. در حالی که PCها توسط شرکت های مختلف تولید می شوند و معمولاً از سیستم عامل ویندوز استفاده می کنند. کامپیوترهای مک به دلیل طراحی زیبا سیستم عامل کاربرپسند و اکوسیستم یکپارچه از محبوبیت بالایی برخوردار هستند. PCها به دلیل تنوع سخت افزاری و نرم افزاری قیمت پایین تر و سازگاری بیشتر با برنامه های مختلف انتخاب گسترده تری را برای کاربران فراهم می کنند. انتخاب بین مک و PC بستگی به نیازها و ترجیحات شخصی کاربر دارد.

آیا MAC Address قابل تغییر است؟

بله MAC Address به صورت موقت قابل تغییر است اما تغییر دائمی آن امکان پذیر نیست. این کار به عنوان MAC Address Spoofing شناخته می شود.

تفاوت کلیدی MAC Address با IP Address چیست؟

MAC Address یک شناسه فیزیکی دائمی است که به کارت شبکه اختصاص داده می شود در حالی که IP Address یک شناسه منطقی است که به دستگاه در شبکه اختصاص داده می شود و می تواند تغییر کند.

MAC Address برای چه کاری استفاده می شود؟

MAC Address برای شناسایی دستگاه ها در یک شبکه محلی (LAN) کنترل دسترسی به شبکه و فیلتر کردن ترافیک شبکه استفاده می شود.

آیا MAC Address منحصر به فرد است؟

در تئوری MAC Address باید منحصر به فرد باشد اما در عمل امکان جعل MAC Address وجود دارد.

نام دیگر MAC Address چیست؟

MAC Address با نام های دیگری مانند آدرس فیزیکی یا آدرس سخت افزاری نیز شناخته می شود.

چرا به کامپیوترهای اپل مک گفته می شود؟

نام مک از نوعی سیب به نام McIntosh گرفته شده است که یکی از کارمندان اپل به آن علاقه داشت.

مزیت اصلی سیستم عامل macOS چیست؟

سیستم عامل macOS به دلیل پایداری امنیت بالا و اکوسیستم یکپارچه با سایر دستگاه های اپل از مزیت های قابل توجهی برخوردار است.