جزای تهدید و توهین

جزای تهدید و توهین به معنی مجازات های قانونی است که برای این دو جرم در قانون ایران پیش بینی شده. خلاصه بگم، اگر کسی شما را تهدید به انجام کاری کند یا با الفاظ رکیک و اهانت آمیز، شخصیت شما را خدشه دار کند، قانون ساکت نمی نشیند و می توانید پیگیر حق تان باشید.

در زندگی روزمره، متاسفانه گاهی پیش می آید که آدم ها خواسته یا ناخواسته، دچار درگیری های لفظی یا حتی رفتاری می شوند. این درگیری ها ممکن است از یک سوءتفاهم ساده شروع شود و تا جایی پیش برود که به هتک حرمت یا تهدید جانی و مالی کشیده شود. شاید فکر کنید «فقط یه حرف بود» یا «کی اهمیت میده؟»، اما واقعیت اینه که قانون ما برای حفظ آرامش روانی و امنیت اجتماعی، روی این مسائل حساسه. خیلی ها وقتی با چنین موقعیت هایی روبرو می شوند، سردرگم می مانند که آیا کاری که با آن ها شده، جرم محسوب می شود؟ اگر جرم است، چه مجازاتی دارد و چطور باید آن را پیگیری کرد؟ اینجاست که اهمیت آگاهی از حقوق خودمان پررنگ می شود. در این مقاله می خواهیم با هم قدم به قدم این مسیر را طی کنیم؛ از تعریف دقیق توهین و تهدید گرفته تا مجازات های قانونی آن ها و اینکه چطور می توانید حق تان را بگیرید. پس اگر دنبال اطلاعاتی هستید که به شما کمک کند تا با اطمینان بیشتری گام های قانونی را بردارید و از حقوق خودتان دفاع کنید، جای درستی آمده اید. بیایید با هم ببینیم قانون در این موارد چه می گوید.

درک جرم توهین: از تعریف تا مجازات

حتماً برای شما هم پیش آمده که با یک نفر بحث تان بالا گرفته و طرف مقابل شروع به گفتن حرف های نامربوط و توهین آمیز کرده. اما واقعاً هر حرفی که به نظر ما توهین آمیز می آید، در قانون هم توهین محسوب می شود و مجازات دارد؟ جواب این سؤال نه همیشه مثبته. توهین در قانون تعریف مشخصی داره که باید با دقت بهش نگاه کنیم تا الکی کسی رو متهم نکنیم یا خدای نکرده، خودمون گرفتار نشیم.

توهین چیست؟ تعریف و عناصر تشکیل دهنده جرم

وقتی می گیم «توهین»، منظورمان هر نوع حرف یا عملیه که باعث میشه به شخصیت و آبروی یک نفر لطمه وارد بشه و در عرف جامعه هم این کار زشت و اهانت آمیز تلقی بشه. قانون ما، یعنی ماده 608 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات)، به این موضوع اشاره کرده. مهم اینه که این هتک حرمت چقدر باید باشه که توهین حساب بشه؟ خب، ملاک اینجاست که در جامعه ای که زندگی می کنیم، مردم اون حرف یا عمل رو توهین بدونن. یعنی مثلاً یه شوخی که بین دو دوست کاملاً عادیه، ممکنه برای دو غریبه یا در یک محیط رسمی، توهین تلقی بشه. پس عرف جامعه خیلی مهمه.

برای اینکه بفهمیم یک عمل واقعاً توهین هست یا نه و میشه بابتش شکایت کرد، باید سه تا چیز مهم رو بررسی کنیم که بهشون میگن «عناصر تشکیل دهنده جرم»:

• عنصر مادی: این یعنی کاری که انجام شده یا حرفی که زده شده. این کار می تونه از هر نوعی باشه؛ مثلاً یه جمله رکیک، یه فحاشی، یه حرکت دست که بی ادبانه تلقی میشه، یا حتی یه تصویر توهین آمیز که در فضای مجازی منتشر شده. مهم اینه که این فعل یا قول، در ظاهرش مشخص باشه و بشه اون رو حس کرد یا شنید. حتی اگر کسی با نوشتن یه متن توهین آمیز توی یه گروه تلگرامی یا با کشیدن یه نقاشی مسخره، کسی رو تحقیر کنه، این می تونه مصداق عنصر مادی توهین باشه.
• عنصر معنوی: این یکی بیشتر به نیت و قصد کسی که توهین کرده برمی گرده. یعنی فرد باید با قصد و نیت اینکه آبروی طرف رو ببره یا بهش توهین کنه، این کار رو کرده باشه. اگه مثلاً طرف خواب باشه و در خواب حرفی بزنه که توهین آمیز به نظر بیاد، چون قصد هتک حرمت نداشته، نمی تونیم بگیم عنصر معنوی جرم توهین محقق شده. پس فرد باید هم بدونه که کارش توهین آمیزه و هم قصد انجامش رو داشته باشه.
• عنصر قانونی: این عنصر یعنی حتماً باید یک قانون مشخصی باشه که بگه اون کار جرمه و براش مجازات تعیین کرده باشه. در مورد توهین، همونطور که گفتیم، ماده 608 قانون مجازات اسلامی این کار رو کرده و توهین رو جرم شناخته. بدون وجود ماده قانونی، هیچ عملی جرم نیست، حتی اگه خیلی زشت و ناپسند باشه.

مصادیق بارز و انواع توهین در قانون

توهین فقط به فحش و ناسزا گفتن خلاصه نمی شه، انواع مختلفی داره که هر کدوم می تونن جزئیات خودشون رو داشته باشند و مجازات های متفاوتی هم برای بعضی از اون ها در نظر گرفته شده. بیایید چند تا از مهم ترین مصادیق رو با هم مرور کنیم:

• توهین ساده: این همون چیزیه که بیشتر به گوش مون خورده؛ فحاشی، استفاده از الفاظ رکیک و زشت، یا هر حرفی که در عرف جامعه، به شخصیت و شأن آدم ها لطمه بزنه. مثلاً اگه کسی به شما بگه «بی شعور» یا «نفهم»، این یک توهین ساده محسوب میشه. در این حالت، نیازی نیست که کلمه یا عبارت خاصی گفته بشه، همین که در عرف اهانت آمیز باشه، کافیه.
• توهین مشدد (قذف): این یکی فرق داره و جدی تره! قذف یعنی اینکه کسی به شخص دیگه ای، نسبت زنا یا لواط بده؛ مثلاً بگه «فلانی زناکار است» یا «فلانی لواط کار است». این نوع توهین به خاطر اثرات خیلی مخربی که روی آبروی افراد داره، مجازاتش خیلی سنگین تره و در قانون جزو «حدود» محسوب میشه، نه تعزیرات. مجازات حد قذف 80 ضربه شلاقه و شرایط اثباتش هم خاص تره.
• توهین به مقامات: فرض کنید شما دارید با یک کارمند دولت یا یک نماینده مجلس صحبت می کنید و بهش توهین می کنید، در حالی که اون فرد داره وظیفه رسمی ش رو انجام میده. اینجا مجازات توهین تشدید میشه، چون توهین به مقام، علاوه بر هتک حرمت شخص، به اقتدار و حیثیت جایگاه اون مقام هم لطمه میزنه. مثلاً توهین به رئیس جمهور، وزرا، نمایندگان مجلس، کارمندان دادگستری، شهردار و … در حین انجام وظیفه، مجازات سنگین تری داره.
• توهین در فضای مجازی: در عصر اینترنت و شبکه های اجتماعی، توهین فقط محدود به حرف زدن حضوری نیست. فحاشی، مسخره کردن، تحقیر کردن یا پخش شایعات اهانت آمیز از طریق پیامک، اینستاگرام، تلگرام، توییتر، کامنت های سایت ها و وبلاگ ها، همه و همه می تونن مصداق توهین باشند. فرقش با توهین حضوری اینه که اینجا ممکنه اثر توهین گسترده تر باشه و به افراد بیشتری برسه. پلیس فتا هم در این زمینه جدی پیگیری می کنه و اسکرین شات ها و پیام ها می تونن مدرک خوبی برای اثبات جرم باشند.

مجازات جرم توهین در قانون ایران

حالا که فهمیدیم توهین چیست و چه انواعی دارد، بیایید ببینیم اگر خدای نکرده کسی مرتکب این جرم شد، یا خودمان قربانی بودیم، قانون چه مجازاتی برایش در نظر گرفته است. مجازات ها بسته به نوع توهین کمی فرق می کنند:

• مجازات توهین ساده (بر اساس ماده 608 قانون مجازات اسلامی):
  

  توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد، جزای نقدی درجه شش خواهد بود.

  طبق این ماده، اگر توهینی کردید یا به شما توهینی شد که شامل نسبت دادن زنا یا لواط نباشد، مجازات آن «جزای نقدی درجه شش» است. این جزای نقدی در حال حاضر (سال 1402) بین 20 میلیون تا 80 میلیون ریال (2 تا 8 میلیون تومان) است. علاوه بر این، قاضی می تواند حبس درجه شش (بین شش ماه تا دو سال) یا حتی شلاق تعزیری (تا 74 ضربه) را هم در نظر بگیرد. این نکته را فراموش نکنید که میزان دقیق مجازات به تشخیص قاضی و شرایط پرونده بستگی دارد.

• مجازات قذف:

  همانطور که قبل تر گفتم، قذف (نسبت دادن زنا یا لواط) یک جرم حدی است و مجازاتش 80 ضربه شلاق حدی است. این مجازات ثابت است و قاضی نمی تواند آن را تغییر دهد، مگر اینکه شاکی رضایت دهد یا دلایل قانونی دیگری برای سقوط حد وجود داشته باشد.

• مجازات توهین به مقامات:

  اگر توهین به یکی از مقامات ذکر شده در قانون (مثل رؤسای قوا، نمایندگان مجلس، کارمندان دولت در حین انجام وظیفه و…) صورت بگیرد، مجازات شدیدتری دارد. معمولاً این نوع توهین ها با حبس و جزای نقدی سنگین تری همراه است تا از حیثیت مقامات و جایگاه دولتی محافظت شود.

• آیا توهین جرم قابل گذشت است؟

  این یک سوال مهم است. بله، در اکثر موارد، جرم توهین (توهین ساده) یک جرم «قابل گذشت» محسوب می شود. یعنی اگر شاکی (کسی که به او توهین شده) از شکایتش صرف نظر کند و رضایت بدهد، پرونده متوقف شده و متهم مجازات نمی شود. البته گاهی توهین جنبه عمومی هم پیدا می کند که حتی با رضایت شاکی هم ممکن است جنبه عمومی آن توسط دادگاه پیگیری شود، اما در حالت عادی با رضایت شاکی پرونده بسته می شود.

• جریمه توهین به چه کسی تعلق می گیرد؟

  خیلی ها فکر می کنند اگر کسی به آن ها توهین کند و جریمه شود، آن پول به خودشان می رسد. اما اینطور نیست! جزای نقدی که برای جرم توهین تعیین می شود، به صندوق دولت واریز می شود و نه به شخص شاکی. شاکی فقط می تواند برای مجازات متهم پیگیری کند.

شناخت جرم تهدید: از ماهیت تا پیگیری قانونی

تهدید، از آن جرم هایی است که می تواند حسابی آرامش را از زندگی آدم بگیرد. فرقی نمی کند این تهدید جانی باشد یا مربوط به آبرو و مال، در هر صورت می تواند استرس زیادی به فرد وارد کند. اما مثل توهین، هر حرفی که باعث ترس ما بشود، لزوماً تهدید قانونی نیست. بیایید ببینیم قانون در مورد جرم تهدید چه می گوید و چطور می توانیم از خودمان در برابر آن دفاع کنیم.

تهدید چیست؟ تعریف و عناصر تشکیل دهنده جرم

«تهدید» یعنی اینکه کسی با حرف یا عمل، باعث ترس و وحشت شما بشود و وعده ضرر یا آسیب جانی، مالی، حیثیتی یا افشای رازهای شخصی را به شما یا نزدیکان تان بدهد. مثلاً بگه «بهت آسیب می زنم»، «آبروت رو می برم» یا «خونه ات رو آتیش می زنم». مهم اینه که این تهدید باید قابلیت انجام شدن داشته باشه و طرف مقابل هم واقعاً از اون بترسه. اگر کسی شما رو به کاری تهدید کنه که هیچ راهی برای انجام دادنش نداره (مثلاً تهدید به اینکه شما رو به مریخ بفرسته)، این دیگه تهدید قانونی محسوب نمیشه چون ترس واقعی ایجاد نمیکنه.

برای اینکه یک تهدید به عنوان جرم شناخته بشه و بشه پیگیریش کرد، باز هم باید سه تا عنصر مهم وجود داشته باشه:

• عنصر مادی: این یعنی خودِ عمل تهدید. این کار می تونه به شکل های مختلفی انجام بشه:
  • شفاهی: مثل اینکه کسی روبروی شما وایسه و بگه «اگه فلان کار رو نکنی، پدرت رو درمیارم.»
  • کتبی: مثل پیامک های تهدیدآمیز، نامه های تهدیدآمیز یا حتی دست نوشته هایی که به دست شما میرسه.
  • رفتاری: مثلاً کسی با اسلحه (چه واقعی، چه ماکت) جلوی شما ظاهر بشه و رفتارهای تهدیدآمیز انجام بده.
  • مجازی: تهدید از طریق تماس های اینترنتی، پیام های دایرکت در شبکه های اجتماعی یا هر بستر آنلاین دیگه.

  مهم اینه که تهدید باید به صورت صریح یا ضمنی، به انجام یک کار غیرقانونی و مضر اشاره کنه.

• عنصر معنوی: اینجا نیت و قصد تهدیدکننده اهمیت پیدا می کنه. طرف باید با قصد و نیت اینکه در شما ترس و وحشت ایجاد کنه و شما رو وادار به انجام یا ترک کاری کنه، دست به تهدید زده باشه. اگه مثلاً در حالت شوخی یا بی خبری حرفی زده بشه که شما از اون بترسید، ولی نیت ترساندن نباشه، عنصر معنوی جرم محقق نمیشه.
• عنصر قانونی: باز هم، برای اینکه تهدید جرم باشه، باید در قانون ما برای اون مجازات تعیین شده باشه. ماده 669 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) دقیقاً به جرم تهدید پرداخته و براش مجازات گذاشته. پس لازم نیست نگران باشیم که تهدید بی مجازات می مونه.

انواع تهدید و مصادیق آن در قانون

تهدید هم مثل توهین، مدل های مختلفی داره که هر کدوم بسته به شرایط و شدت شان، می توانند پیامدها و مجازات های خاص خودشان را داشته باشند. بیایید با هم چند نوع از مهم ترین تهدیدها و مصادیق شان را ببینیم:

• تهدید جانی: این جدی ترین نوع تهدیده که متأسفانه زیاد هم می شنویم. شامل تهدید به قتل، ضرب و جرح شدید، اسیدپاشی، یا هر نوع آسیب جسمی جدی به خود شما یا اعضای خانواده تان می شود. مثلاً اگر کسی بگوید «تو را می کشم» یا «دست و پایت را می شکنم»، مصداق تهدید جانی است. این نوع تهدید به دلیل خطراتی که برای امنیت جانی افراد دارد، به شدت مورد توجه قانون است و مجازات سنگینی هم دارد.
• تهدید شرفی (آبروریزی): در دنیای امروز و با گسترش شبکه های اجتماعی، این نوع تهدید خیلی شایع شده. اینجا کسی شما را تهدید می کند که آبرویتان را می برد، اسرار خصوصی تان را فاش می کند، یا عکس ها و فیلم های شخصی تان را منتشر می کند. این نوع تهدید خصوصاً برای خانم ها و جوانان می تواند بسیار مخرب باشد و قانون به آن حساس است. مثلاً تهدید به انتشار عکس های خصوصی در اینستاگرام یا پخش شایعات در تلگرام، مصداق این نوع تهدید است.
• تهدید مالی: این تهدید به اموال شما برمی گردد. یعنی کسی شما را تهدید کند که به اموالتان آسیب می رساند، مثلاً ماشین تان را آتش می زند، خانه را تخریب می کند، یا دارایی تان را از بین می برد. در اینجا هم، فرد تهدیدکننده قصد دارد با ترساندن شما از آسیب مالی، شما را وادار به انجام یا ترک کاری کند.
• تهدید با سلاح: اگر کسی شما را با چاقو، قمه، اسلحه گرم (حتی اگر اسباب بازی یا ماکت باشد ولی شما از آن بترسید) یا هر نوع سلاح دیگری تهدید کند، مجازات این جرم تشدید می شود. صرفِ نشان دادن سلاح با هدف ترساندن، خودش می تواند جرم جداگانه ای داشته باشد، اما وقتی با تهدید همراه می شود، می تواند مجازات سنگین تری را به دنبال داشته باشد.
• تهدید در فضای مجازی: همانطور که در مورد توهین گفتیم، تهدید هم دیگر محدود به دنیای واقعی نیست. پیامک های تهدیدآمیز، تماس های صوتی یا تصویری در بستر اینترنت (مثل واتساپ یا اسکایپ) که در آن تهدید صورت می گیرد، پیام های دایرکت در شبکه های اجتماعی، یا حتی کامنت های تهدیدآمیز زیر یک پست، همه می توانند مصداق تهدید در فضای مجازی باشند. اثبات این نوع تهدیدها معمولاً با ارائه اسکرین شات یا پرینت مکالمات انجام می شود.

مجازات جرم تهدید در قانون ایران

خب، تا اینجا با انواع تهدید آشنا شدیم. حالا وقتشه که ببینیم قانون برای کسی که دست به تهدید می زنه، چه مجازاتی در نظر گرفته. مجازات اصلی جرم تهدید در ماده 669 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) اومده:

هر گاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشاء سری نسبت به خود یا بستگان او نماید اعم از اینکه به این واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد به مجازات شلاق تا 74 ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.

همونطور که می بینید، این ماده می گه کسی که دیگری رو به قتل، آسیب های جانی، آبروریزی، یا ضررهای مالی تهدید کنه (چه با این تهدید چیزی بخواد، چه نخواد)، به مجازات شلاق تا 74 ضربه یا حبس تعزیری از دو ماه تا دو سال محکوم میشه. قاضی با توجه به شدت تهدید، وضعیت متهم و شاکی، و تمام جوانب پرونده، یکی از این مجازات ها یا ترکیبی از اون ها رو انتخاب می کنه.

• تشدید مجازات:

  در بعضی شرایط خاص، مجازات تهدید می تونه سنگین تر هم بشه. مثلاً اگه در تهدید از سلاح استفاده شده باشه (همونطور که قبلاً گفتیم) یا تهدید به انجام کارهای خیلی خطرناک و جدی باشه، قاضی می تونه حکم به مجازات بیشتری بده. مثلاً ممکنه در کنار جرم تهدید، جرایم دیگه ای مثل قدرت نمایی با سلاح هم مطرح بشه که مجازات جداگانه ای داره و پرونده رو پیچیده تر می کنه.

• آیا جرم تهدید قابل گذشت است؟

  بله، خبر خوب اینه که جرم تهدید هم مثل توهین ساده، معمولاً جزو جرایم «قابل گذشت» محسوب میشه. یعنی اگه شما که شاکی هستید، از شکایت تون صرف نظر کنید و رضایت بدید، پرونده بسته میشه و متهم مجازات نمیشه. این موضوع نشون میده که قانون در این موارد به صلح و سازش بین طرفین اهمیت میده. البته باز هم ممکنه در شرایط خاصی (مثل وقتی که تهدید جنبه عمومی خیلی گسترده ای پیدا کنه) جنبه عمومی جرم پیگیری بشه، اما در حالت عادی، رضایت شاکی کافیه.

تفاوت های کلیدی بین جرم توهین و تهدید: یک مقایسه کاربردی

شاید در نگاه اول، توهین و تهدید شبیه هم به نظر بیان، چون هر دو نوعی آزار و اذیت کلامی یا رفتاری هستن. اما از نظر قانونی، این دو تا جرم با هم فرق های اساسی دارن که دونستنشون می تونه حسابی به کارتون بیاد، خصوصاً اگه خواستید شکایت کنید.

بیایید این تفاوت ها رو یه جورایی توی یه جدول جمع بندی کنیم تا بهتر متوجه بشید:

ویژگی	جرم توهین	جرم تهدید
هدف اصلی	هتک حرمت و خدشه دار کردن شخصیت فرد در همین لحظه و حال حاضر. هدف، تحقیر و کوچک کردن شخصه.	ایجاد ترس و وحشت در فرد برای جلوگیری از ضرر (جانی، مالی، شرفی) در آینده. هدف، وادار کردن به انجام یا ترک کاریه.
عنصر مادی	استفاده از الفاظ یا اعمالی که در عرف اهانت آمیز تلقی می شوند (مثلاً فحاشی، مسخره کردن).	وعده انجام یک عمل مجرمانه یا مضر در آینده (مثلاً گفتن «تو رو می کشم»، «آبروت رو می برم»).
زمان وقوع	مربوط به زمان حال است، یعنی در لحظه وقوع، هتک حرمت صورت می گیرد.	مربوط به آینده است، یعنی وعده انجام ضرر در آینده داده می شود.
نوع ضرر	ضرر به حیثیت و آبروی فعلی فرد وارد می شود.	ضرر احتمالی (جانی، مالی، شرفی) در آینده مطرح می شود.
مجازات ها	جزای نقدی (درجه شش)، حبس (درجه شش) یا شلاق تعزیری (ماده 608). در قذف، شلاق حدی (80 ضربه).	حبس تعزیری (از دو ماه تا دو سال) یا شلاق تعزیری (تا 74 ضربه) (ماده 669).
قابلیت گذشت	غالباً قابل گذشت است (توهین ساده).	غالباً قابل گذشت است.

به طور خلاصه، توهین مثل یه سیلی محکم به صورت کسیه که همون لحظه دردش رو حس می کنی و آبروش خدشه دار میشه. اما تهدید، مثل نشونه گرفتن یه اسلحه به سمت کسیه که شاید الان دردش رو حس نکنی، ولی می دونی ممکنه در آینده اتفاق بدی بیفته و ازش می ترسی.

پس وقتی می خواهید شکایت کنید، خیلی مهمه که دقیقاً تشخیص بدید با کدوم یکی از این دو جرم طرف هستید. گاهی اوقات هم هر دو جرم همزمان اتفاق میفتن که در این صورت می تونید بابت هر دو شکایت کنید.

نحوه شکایت و مراحل پیگیری کیفری جرایم توهین و تهدید

فرض کنید خدای نکرده مورد توهین یا تهدید قرار گرفتید. اولین فکری که به ذهن تون می رسه شاید این باشه که «حالا چی کار کنم؟» نگران نباشید، قانون راه رو برای شما باز گذاشته تا حق تان را پیگیری کنید. این مراحل شاید در نگاه اول پیچیده به نظر بیاد، ولی با راهنمایی درست، می تونید گام به گام جلو برید و به نتیجه برسید.

جمع آوری ادله و مستندات: اساسی ترین گام

قبل از هر اقدامی، مهم ترین کاری که باید بکنید، جمع آوری مدرکه. بدون مدرک، دست تون خالیه. هرچی مدرک قوی تر و مستندتر باشه، کار شما در دادگاه راحت تره. این مدارک می تونن شامل موارد زیر باشن:

• پیامک ها یا چت ها: اسکرین شات از پیام های توهین آمیز یا تهدیدآمیز در واتساپ، تلگرام، اینستاگرام، اس ام اس و… یادتون باشه که باید کل صفحه چت و تاریخ و ساعت رو نشون بده.
• فایل صوتی/تصویری: اگه مکالمه تلفنی یا حضوری بوده که ضبط کردید (البته ضبط مکالمه بدون اجازه طرف مقابل ممکنه در بعضی موارد خودش ایراد قانونی داشته باشه، ولی می تونه به عنوان اماره یا قرینه در دادگاه مطرح بشه)، یا فیلمی از لحظه توهین یا تهدید دارید، این ها خیلی ارزشمندن.
• شهادت شهود: اگه کسی در صحنه حاضر بوده و حرف ها یا رفتارهای توهین آمیز یا تهدیدآمیز رو دیده یا شنیده، شهادت اون فرد می تونه خیلی کمک کننده باشه. مشخصات کامل شاهد و نشانی اون رو داشته باشید.
• پرینت مکالمات: در مورد تهدیدات تلفنی، می تونید با دستور قضایی، پرینت مکالمات خط تلفن فرد تهدیدکننده یا خودتون رو از اپراتور بگیرید تا شماره تماس و زمان مکالمات اثبات بشه.
• گزارش پلیس فتا: اگه توهین یا تهدید در فضای مجازی اتفاق افتاده، می تونید اول به پلیس فتا مراجعه کنید تا اون ها گزارش تخصصی تهیه کنن. این گزارش، مدرک معتبری در دادگاهه.

مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: شروع رسمی کار

بعد از اینکه مدارکتون رو جمع کردید، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. این دفاتر، پل ارتباطی شما با دادگاه هستن و همه کارهای اداری رو اونجا انجام میدید:

• تنظیم و ثبت شکوائیه: اینجا باید شکوائیه (دادخواست کیفری) رو تنظیم کنید. لازمه که تمام جزئیات واقعه رو دقیق بنویسید؛ کی، کجا، چطور، چه کسی شما رو توهین یا تهدید کرده و چه کلمات یا اعمالی انجام شده. مشخصات متهم (اگه می شناسید) رو هم باید کامل بنویسید. اگه اسم و فامیلش رو نمی دونید، مشخصات دیگه ای که می شناسید (مثلاً شماره موبایل، آدرس، پیج اینستاگرام) رو ذکر کنید.
• پرداخت هزینه های قانونی: برای ثبت شکوائیه باید یک سری هزینه های دادرسی رو پرداخت کنید که مبلغش زیاد نیست.

نقش دادسرا و کلانتری: مرحله تحقیقات

بعد از ثبت شکوائیه، پرونده شما به دادسرای محل وقوع جرم فرستاده میشه. اینجا کار رسیدگی شروع میشه:

• تحقیقات مقدماتی: اول از همه، بازپرس یا دادیار پرونده رو بررسی می کنه. ممکنه پرونده رو برای تحقیقات بیشتر به کلانتری یا پلیس فتا ارجاع بده. اون ها با شما تماس می گیرن تا جزئیات بیشتری بپرسن و مدارک تون رو بررسی کنن.
• احضار متهم: اگه مدارک کافی باشه، متهم از طریق ارسال احضاریه به دادسرا احضار میشه تا دفاعیات خودش رو ارائه بده.
• صدور قرار: بعد از تکمیل تحقیقات و شنیدن دفاعیات متهم، بازپرس تصمیم می گیره که آیا جرم واقع شده یا نه. اگه به این نتیجه برسه که جرم اتفاق افتاده و متهم هم مقصره، «قرار جلب به دادرسی» صادر می کنه. اگه نه، «قرار منع تعقیب» صادر میشه.

مرحله دادرسی در دادگاه کیفری: صدور رأی

اگه قرار جلب به دادرسی صادر بشه، پرونده به دادگاه کیفری (معمولاً دادگاه کیفری دو) فرستاده میشه تا قاضی در موردش حکم بده:

• جلسه دادگاه: یک تاریخ برای جلسه رسیدگی تعیین میشه و شما و متهم (یا وکلای تان) احضار میشید. در این جلسه، شما باید دفاعیات و ادله تون رو ارائه بدید و متهم هم حق داره از خودش دفاع کنه.
• بررسی ادله و صدور رأی: قاضی تمام مدارک، شهادت شهود و دفاعیات رو بررسی می کنه و در نهایت «رأی بدوی» (حکم اولیه) رو صادر می کنه. این رأی می تونه به مجازات متهم منجر بشه یا اون رو تبرئه کنه.

مراحل تجدیدنظر و فرجام خواهی: حق اعتراض

اگه از رأی دادگاه بدوی راضی نبودید (چه شما، چه متهم)، نگران نباشید. شما حق اعتراض دارید:

• تجدیدنظر: می تونید در یک مهلت مشخص (معمولاً 20 روز) از رأی صادره، در دادگاه تجدیدنظر استان، درخواست تجدیدنظر کنید.
• فرجام خواهی: در موارد خاص و برای جرایم سنگین تر، میشه از رأی دادگاه تجدیدنظر هم در دیوان عالی کشور درخواست فرجام خواهی کرد.

نقش وکیل متخصص: راهنما و همراه شما

اگه تمام این مراحل پیچیده به نظر میاد (که تا حدودی هم همینطوره!)، بهترین راه حل اینه که از یک وکیل متخصص کیفری کمک بگیرید. وکیل می تونه:

• به شما در جمع آوری مدارک و مستندات مشاوره بده.
• شکوائیه رو به بهترین شکل و با رعایت تمام نکات حقوقی تنظیم کنه.
• در مراحل دادسرا و دادگاه از حقوق شما دفاع کنه.
• فرصت ها و چالش های پرونده تون رو دقیق تر ارزیابی کنه.

پس اگه می خواید با خیال راحت و با بیشترین شانس موفقیت پرونده تون رو پیگیری کنید، روی کمک یک وکیل خوب حساب کنید.

نمونه دادخواست های کاربردی برای شکایت توهین و تهدید

وقتی تصمیم می گیرید از توهین یا تهدید شکایت کنید، تنظیم یک دادخواست دقیق و اصولی خیلی مهمه. این دادخواست باید تمام اطلاعات لازم رو به قاضی بده و قضیه رو روشن توضیح بده. در ادامه، دو نمونه دادخواست ساده و کاربردی برای شکایت از توهین و تهدید براتون آوردم تا اگه لازم شد، بتونید ازش الگو بگیرید. البته یادتون باشه که اینها فقط یه نمونه ن و بهتره همیشه با وکیل مشورت کنید تا دادخواست تون کاملاً متناسب با شرایط پرونده تون تنظیم بشه.

نمونه دادخواست شکایت از توهین

اینجا یه نمونه از دادخواست شکایت بابت جرم توهین رو می بینید:

ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب [نام شهر محل وقوع جرم]

موضوع: شکایت از توهین و فحاشی

با سلام و احترام،

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان] فرزند [نام پدر] به شماره ملی [شماره ملی] و به نشانی [آدرس کامل خواهان]، به موجب این شکوائیه، از آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده (متهم)] فرزند [نام پدر خوانده (متهم)] به شماره ملی [شماره ملی خوانده (متهم)، در صورت اطلاع] و به نشانی [آدرس کامل خوانده (متهم)، در صورت اطلاع] به دلیل ارتکاب جرم توهین و فحاشی شکایت دارم.

شرح واقعه:
در تاریخ [تاریخ دقیق وقوع جرم] حوالی ساعت [ساعت وقوع جرم] در [محل دقیق وقوع جرم، مثلاً خیابان، منزل، محل کار، یا فضای مجازی]، خوانده محترم به صورت [حضوری/تلفنی/پیامکی/در فضای مجازی (مثلاً اینستاگرام، تلگرام، واتساپ) با نام کاربری یا شماره تلفن [نام کاربری/شماره تلفن متهم]] و با استفاده از الفاظ رکیک و توهین آمیز از قبیل [ذکر الفاظ توهین آمیز به صورت دقیق، مثلاً: بی شعور، احمق، نفهم و ...] اقدام به هتک حرمت و تحقیر اینجانب نمودند. این رفتار ایشان در حضور [ذکر نام و مشخصات شهود، در صورت وجود] و یا [شرح اینکه چه شواهدی موجود است، مثلاً: به صورت پیامک ثبت شده در گوشی همراه اینجانب، در قالب فایل صوتی/تصویری ضبط شده] صورت گرفته است. این عمل موجب ناراحتی روحی شدید و خدشه دار شدن شخصیت و آبروی اینجانب گردیده است.

دلایل و منضمات:
1. کپی کارت ملی خواهان
2. کپی شناسنامه خواهان
3. [در صورت وجود: اسکرین شات پیامک ها/چت ها/تصاویر توهین آمیز]
4. [در صورت وجود: فایل صوتی/تصویری توهین]
5. [در صورت وجود: مشخصات شهود و استشهادیه کتبی]
6. [در صورت وجود: گزارش پلیس فتا]

لذا با استناد به ماده 608 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات)، تقاضای رسیدگی و صدور حکم مقتضی جهت مجازات متهم محترم را از محضر محترم تان دارم.

با تشکر و تجدید احترام،
نام و نام خانوادگی خواهان
امضا

نمونه دادخواست شکایت از تهدید

و این هم یه نمونه برای شکایت از جرم تهدید:

ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب [نام شهر محل وقوع جرم]

موضوع: شکایت از تهدید به [ذکر نوع تهدید، مثلاً قتل، آبروریزی، ضرر مالی]

با سلام و احترام،

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان] فرزند [نام پدر] به شماره ملی [شماره ملی] و به نشانی [آدرس کامل خواهان]، با تقدیم این شکوائیه، از آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده (متهم)] فرزند [نام پدر خوانده (متهم)] به شماره ملی [شماره ملی خوانده (متهم)، در صورت اطلاع] و به نشانی [آدرس کامل خوانده (متهم)، در صورت اطلاع] به دلیل ارتکاب جرم تهدید شکایت دارم.

شرح واقعه:
در تاریخ [تاریخ دقیق وقوع جرم] حوالی ساعت [ساعت وقوع جرم] در [محل دقیق وقوع جرم، مثلاً خیابان، منزل، محل کار، یا فضای مجازی]، خوانده محترم به صورت [حضوری/تلفنی/پیامکی/در فضای مجازی (مثلاً اینستاگرام، تلگرام، واتساپ) با نام کاربری یا شماره تلفن [نام کاربری/شماره تلفن متهم]] اینجانب را تهدید به [ذکر دقیق تهدید، مثلاً: قتل، ضرب و جرح، افشای اسرار خصوصی و آبروریزی، آتش زدن اموال و ...] نموده اند. ایشان صراحتاً بیان داشتند که [ذکر دقیق الفاظ تهدیدآمیز یا شرح رفتار تهدیدآمیز، مثلاً: اگر فلان کار را انجام ندهی، تو را خواهم کشت. یا عکس های خصوصی ات را در اینترنت منتشر می کنم.]. این تهدیدات باعث ایجاد اضطراب و ترس شدید در بنده شده و امنیت روانی اینجانب را به خطر انداخته است.

دلایل و منضمات:
1. کپی کارت ملی خواهان
2. کپی شناسنامه خواهان
3. [در صورت وجود: اسکرین شات پیامک ها/چت ها/تصاویر تهدیدآمیز]
4. [در صورت وجود: فایل صوتی/تصویری تهدید]
5. [در صورت وجود: مشخصات شهود و استشهادیه کتبی]
6. [در صورت وجود: گزارش پلیس فتا]
7. [در صورت وجود: دستور قضایی برای پرینت مکالمات]

لذا با استناد به ماده 669 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات)، تقاضای رسیدگی و صدور حکم مقتضی جهت مجازات متهم محترم را از محضر محترم تان دارم.

با تشکر و تجدید احترام،
نام و نام خانوادگی خواهان
امضا

نکات مهم در تنظیم دادخواست

وقتی می خواهید این فرم ها رو پر کنید، چند تا نکته رو حتماً یادتون باشه تا کارتون بهتر پیش بره:

• دقت در شرح وقایع: هرچی جزئیات بیشتری (و البته دقیق تر) در مورد زمان، مکان و چگونگی وقوع جرم بنویسید، کار قاضی برای رسیدگی راحت تر میشه. حتی کوچکترین جزئیات هم مهمن.
• مستندسازی دقیق: مطمئن بشید که تمام مدارک و ادله ای که دارید رو به دادخواست ضمیمه کردید. شماره گذاری مدارک هم کار رو منظم تر می کنه.
• ذکر مواد قانونی: همونطور که در نمونه ها دیدید، ذکر ماده قانونی مربوط به جرم (مثلاً ماده 608 برای توهین و 669 برای تهدید) نشون میده که شما با آگاهی شکایت می کنید و به قاضی هم کمک می کنه تا بدونه بر اساس کدوم قانون باید رسیدگی کنه.
• صداقت: همیشه راستش رو بنویسید. هرگونه اطلاعات نادرست یا اغراق، می تونه به ضرر پرونده شما تموم بشه.

با رعایت این نکات، می تونید مطمئن باشید که دادخواست تون به بهترین شکل ممکن تنظیم شده و راه رو برای پیگیری قضایی هموار می کنه.

جمع بندی و نتیجه گیری

رسیدیم به انتهای بحث شیرین و البته کمی تلخ جزای تهدید و توهین. تو این مسیر، با هم دیدیم که چقدر مهمه هر کدوم از ما به عنوان یه شهروند، حقوق خودمون رو بشناسیم و در برابر هر نوع بی احترامی یا ترساندن، ساکت نمونیم. توهین و تهدید، هرچند ممکنه در نگاه اول فقط یه حرف ساده به نظر بیان، اما می تونن آرامش زندگی و امنیت روانی آدم ها رو به خطر بندازن و قانون هم کاملاً به این موضوع آگاهه.

یاد گرفتیم که توهین، هتک حرمت و کوچک کردن شخصیته که می تونه در اشکال مختلفی مثل فحاشی، قذف یا حتی توهین به مقامات رخ بده. مجازاتش هم بسته به نوع توهین، از جزای نقدی تا شلاق تعزیری و حتی حد قذف متفاوته. در مقابل، تهدید یعنی ترساندن و وعده دادن ضرر جانی، مالی یا آبرویی در آینده، که این هم می تونه در دنیای واقعی یا مجازی اتفاق بیفته و مجازاتش معمولاً شامل حبس و شلاق تعزیریه. فهمیدیم که هر دو جرم، غالباً قابل گذشتن، یعنی رضایت شاکی می تونه پرونده رو ببنده.

مسیر شکایت هم هرچند ممکنه طولانی و کمی پیچیده به نظر بیاد، ولی با جمع آوری مدارک و ادله محکم، مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و پیگیری در دادسرا و دادگاه، کاملاً شدنیه. مهم اینه که دل و جرأت پیگیری رو داشته باشید و از حق تان نگذرید.

در آخر، یادتون باشه که هیچوقت از دفاع از حقوق خودتون نترسید و هیچ توهین و تهدیدی رو کوچک نشمرید. اگه با چنین مسائلی روبرو شدید، بهترین کار اینه که حتماً با یک وکیل متخصص کیفری مشورت کنید. وکیل مثل یه راهنما می تونه تو تمام مراحل کنارتون باشه، از جمع آوری مدارک گرفته تا تنظیم شکوائیه و دفاع از شما در دادگاه، تا بهترین نتیجه ممکن رو بگیرید و آرامش به زندگی تون برگرده.