نمونه دادخواست نفی نسب و اثبات نسب

پرونده های مربوط به اثبات یا نفی نسب از اون دسته مسائل حقوقی پیچیده ای هستن که مستقیم با هویت افراد و ارتباطات خانوادگی شون گره خوردن. اگه شما هم درگیر ابهامات هویتی خودتون، فرزندتون یا یکی از نزدیکانتون هستید و می خواید وضعیت نسب رو مشخص کنید، یعنی بفهمید یک نفر از نظر قانونی فرزند کی هست یا نیست، این موضوع حسابی زندگی آدم رو تحت تأثیر قرار می ده و دونستن مراحل و مدارکش خیلی مهمه. اینجا قراره با زبانی خودمونی و ساده، همه اون چیزهایی رو که باید درباره این دعاوی بدونید، از تعریف نسب گرفته تا مراحل دادگاه و نمونه دادخواست، براتون روشن کنیم.

اصلاً نسب یعنی چی و چرا اینقدر مهمه؟

وقتی اسم نسب میاد، منظورمون همون پیوند خونی و خویشاوندی بین آدماست. این پیوند مثل یه نخ نامرئی، شما رو به پدر و مادر و بقیه فامیل وصل می کنه. حالا چرا اینقدر مهمه؟ چون زندگی ما از همون لحظه ای که به دنیا میایم، با این نسب گره خورده.

نسب چیه و تو زندگی ما چه اثری داره؟

از نظر حقوقی، نسب یعنی اون رابطه خویشاوندی که بین افراد به واسطه تولد (فرزندآوری) ایجاد میشه. این قضیه فقط یه کلمه تو شناسنامه نیست؛ کلی حق و تکلیف قانونی رو با خودش میاره. مثلاً:

• ارث: مهم ترینش شاید همین باشه. کی از کی ارث می بره، چقدر ارث می بره، همه به نسب بستگی داره.
• ولایت و حضانت: پدر و مادر، ولایت قانونی و حق حضانت فرزند رو دارن. اینم که کی پدره و کی مادره، از نسب میاد.
• نفقه: پدر و مادر موظفن نفقه فرزندشون رو بدن، همون طور که فرزند هم در شرایطی باید نفقه پدر و مادرش رو بده. این تعهدات مالی هم به خاطر نسبه.
• محرمیت: خیلی از احکام شرعی مثل ازدواج و محرمیت هم بر اساس نسب مشخص میشن. مثلاً نمی تونید با خواهر یا عمه خودتون ازدواج کنید، چون محرم هستید.

نسب چند نوع داریم؟

توی حقوق، نسب رو به دو دسته اصلی تقسیم می کنیم:

• نسب مشروع (قانونی): این همون نسبیه که از یه ازدواج رسمی و قانونی (دائم یا موقت) به وجود میاد. یعنی بچه در چارچوب زندگی زناشویی متولد شده و از نظر قانون، فرزند اون زن و شوهر به حساب میاد.

• نسب نامشروع (ناشی از زنا): این نسب مربوط به بچه هاییه که خدای نکرده از روابط خارج از چارچوب ازدواج به دنیا میان. اینجا قصه یکم فرق می کنه و در ادامه بیشتر در موردش حرف می زنیم.

اماره فراش: سنگ بنای اثبات نسب (ماده ۱۱۵۸ قانون مدنی)

خب، تا اینجا فهمیدیم نسب چیه. حالا چطوری ثابتش کنیم؟ اثبات اینکه یه بچه از یه مادره، معمولاً خیلی آسونه؛ چون نه ماه بارداری و بعدش هم زایمان، شواهد محکمی هستن. اما اثبات اینکه بچه از یه پدر خاصه، یکم پیچیده تره.

اینجاست که اماره فراش به کمک ما میاد. اماره فراش یه جور قرینه قانونیه که به ما کمک می کنه نسبت یه بچه رو به پدرش بفهمیم. ماده ۱۱۵۸ قانون مدنی میگه: طفل متولد در زمان زوجیت ملحق به شوهر است مشروط بر اینکه از تاریخ نزدیکی تا زمان تولد کمتر از شش ماه و بیشتر از ده ماه نگذشته باشد.

یعنی چی؟

• اگه یه بچه در طول دوران زناشویی زن و شوهر به دنیا بیاد، قانون می گه اون بچه مال همون شوهره.
• البته به شرطی که از اولین نزدیکی زن و شوهر تا زمان تولد بچه، حداقل ۶ ماه و حداکثر ۱۰ ماه گذشته باشه.

اگه بچه زودتر از ۶ ماه بعد از ازدواج به دنیا بیاد، یا دیرتر از ۱۰ ماه بعد از آخرین نزدیکی (یا طلاق و فوت شوهر)، دیگه به شوهر ملحق نمیشه، مگر اینکه خلافش ثابت بشه.

کی طفل به شوهر نمی چسبه؟

اگه بچه تو اون بازه زمانی ۶ تا ۱۰ ماهه به دنیا نیومده باشه، یا اصلاً امکان نزدیکی نبوده (مثلاً یکی از زوجین مدت ها سفر بوده یا بیماری خاصی داشته)، اون وقت دیگه اماره فراش کار نمی کنه و باید با دلایل دیگه نسب رو ثابت کرد یا نفی کرد.

اماره فراش وقتی زن دوباره ازدواج می کنه

فرض کنید یه خانم از شوهر اولش جدا شده یا همسرش فوت کرده و بعدش دوباره ازدواج کرده. حالا اگه بچه ای به دنیا بیاد، تکلیف چیه؟

اینجا قانون می گه باید ببینیم با معیار همون ۶ تا ۱۰ ماه، بچه به کدوم شوهر می چسبه. اگه فقط به یکی از اون ها بخوره، که همونه. ولی اگه با این معیار، بچه هم به شوهر اول بخوره و هم به شوهر دوم، اون وقت قانون میگه بچه مال شوهر دومه (یعنی همسر فعلی زن)، مگر اینکه خلافش ثابت بشه.

اگه نسب نامشخص بود، چطوری باید اثباتش کنیم؟ (دعوای اثبات نسب)

حالا می رسیم به جایی که یکی شک داره یا می خواد ثابت کنه که فلانی پدر یا مادرشه، یا برعکس. این دعواها معمولاً از اون دست پرونده های احساسی و حساس هستن.

اثبات نسب یعنی چی و کی باید بریم دادگاه؟

اثبات نسب یعنی اینکه شما به صورت قانونی ثابت کنید بین شما و یه نفر دیگه (معمولاً پدر یا مادر) رابطه فرزند و والدین وجود داره. چه موقع ها این دعوا مطرح میشه؟

• وقتی تو شناسنامه ابهام وجود داره یا اصلاً اسم پدر و مادر ثبت نشده.
• وقتی کسی ادعا می کنه فرزند یه شخص خاصیه، اما اون شخص قبول نمی کنه.
• گاهی وقت ها هم بعد از فوت پدر یا مادر، برای مسائل ارث و میراث، بقیه ورثه نسب یه نفر رو انکار می کنن.

با چه مدارکی میشه نسب رو ثابت کرد؟ (مبانی قانونی و دلایل)

برای اینکه تو دادگاه بتونید نسب رو ثابت کنید، باید مدارک و دلایل محکمی داشته باشید. مهم ترین هاش اینا هستن:

• اقرار (پدر یا مادر): اگه خود پدر یا مادر (یا هر دو) قبول کنن که اون بچه مال اون هاست، این بهترین و قوی ترین دلیله. اقرار می تونه کتبی یا شفاهی باشه.

• شهادت شهود: شاهدانی که از نزدیک در جریان زندگی و ارتباطات افراد بودن، می تونن تو دادگاه شهادت بدن.

• تحقیقات محلی: قاضی می تونه از طریق تحقیقات محلی، از همسایه ها، آشنایان و کسانی که با خانواده در ارتباط بودن، اطلاعات کسب کنه.

• گزارش پزشکی قانونی (آزمایش DNA): این روزا آزمایش DNA حرف اول رو می زنه و تقریباً قطعیت صددرصدی داره. اگه دادگاه صلاح بدونه، طرفین رو به پزشکی قانونی ارجاع می ده تا با آزمایش DNA، نسب رو تأیید کنن. اعتبار این آزمایش تو دادگاه ها خیلی بالاست.

• قرائن و امارات قضایی: گاهی وقت ها یه سری شواهد و مدارک غیرمستقیم هستن که کنار هم قرار می گیرن و به قاضی کمک می کنن تا نسب رو اثبات کنه. مثلاً عکس های خانوادگی، نامه نگاری ها، یا حتی نحوه رفتار افراد با هم.

مراحل طرح دعوای اثبات نسب چطوریه؟

طرح دعوای اثبات نسب هم مثل بقیه دعاوی حقوقی، مراحل خاص خودش رو داره:

• دادگاه صالح: این دعوا تو صلاحیت دادگاه خانواده هست. دادگاهی که صلاحیت رسیدگی داره، معمولاً دادگاه محل اقامت خوانده (یعنی کسی که ازش شکایت شده) هست.

• خواهان دعوا: کی می تونه این دعوا رو مطرح کنه؟ معمولاً خود اون فردی که مدعی نسبه (اگه به سن قانونی رسیده باشه)، یا قیم یا ولی قانونی اش (اگه بچه باشه).

• خوانده دعوا: کی باید تو دادگاه جوابگو باشه؟

  1. اگه پدر یا مادر زنده ان، همون شخصی که ادعا میشه پدر یا مادره.
  2. اداره ثبت احوال مربوطه (چون قراره شناسنامه تغییر کنه).
  3. اگه پدر یا مادر فوت کردن، باید همه وراث اون ها رو طرف دعوا قرار داد. (این نکته خیلی مهمه و نباید یادتون بره، چون اگه همه وراث طرف دعوا نباشن، ممکنه دادخواست رد بشه).
     

     نکته مهم: برای اینکه دعوای اثبات نسب شما در دادگاه پذیرفته بشه، حتماً باید تمامی وراث و همچنین اداره ثبت احوال مربوطه رو طرف دعوا قرار بدید. اگه این کارو نکنید، ممکنه دادگاه دعوای شما رو رد کنه.

• مدارک و ضمائم لازم:

  • کپی مصدق (یعنی برابر اصل شده) شناسنامه خواهان و خوانده (ها)
  • کپی سند ازدواج (اگه وجود داره)
  • گواهی پزشکی قانونی (اگه قبلاً آزمایش DNA انجام شده)
  • وکالت نامه وکیل (اگه وکیل دارید)
  • استشهادیه محلی و شهادت نامه (اگه شهود دارید)
  • هر مدرک یا دلیل دیگه ای که می تونه به اثبات نسب کمک کنه (مثلاً عکس، نامه و…)

نمونه دادخواست اثبات نسب (یه نمونه کامل و حسابی)

حالا می رسیم به قسمت مهم ماجرا؛ یه نمونه عملی از دادخواست اثبات نسب. این یه الگوئه که می تونید با اطلاعات خودتون پرش کنید. یادتون باشه که هر پرونده ای شرایط خاص خودش رو داره و بهتره قبل از هر اقدامی، با یه وکیل متخصص مشورت کنید.

بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه خانواده [نام شهرستان محل اقامت خوانده]

با سلام و احترام،

موضوع: نمونه دادخواست اثبات نسب و الزام اداره ثبت احوال به اصلاح شناسنامه

خواهان:
1. خانم/آقای [نام و نام خانوادگی خواهان] فرزند [نام پدر]، به شماره ملی [شماره ملی]، به نشانی [آدرس کامل خواهان]
2. [در صورت وجود خواهان های دیگر یا قیم/ولی]

خوانده:
1. آقای/خانم [نام و نام خانوادگی فرد منسوب (پدر یا مادر ادعایی)] فرزند [نام پدر/مادر فرد منسوب]، به شماره ملی [شماره ملی]، به نشانی [آدرس کامل خوانده]
2. [در صورت فوت فرد منسوب، نام و مشخصات کامل تمامی وراث، مثلاً: خانم/آقای ... فرزند ...، به شماره ملی ...، به نشانی ...]
3. اداره ثبت احوال شهرستان [نام شهرستان محل صدور شناسنامه]، به نشانی [آدرس اداره ثبت احوال]
4. [در صورت لزوم، سایر ادارات ثبت احوال مربوطه]

وکیل:
[نام و نام خانوادگی وکیل]، به شماره پروانه [شماره پروانه]، به نشانی [آدرس دفتر وکیل] (در صورت داشتن وکیل)

خواسته:
1. صدور حکم بر اثبات نسب خواهان/خواهان ها به خوانده ردیف اول (آقای/خانم [نام فرد منسوب])
2. الزام اداره ثبت احوال شهرستان [نام شهرستان] (خوانده ردیف سوم) به اصلاح شناسنامه خواهان/خواهان ها و درج نام خوانده ردیف اول به عنوان [پدر/مادر] و صدور شناسنامه جدید (و ابطال سند سجلی قبلی در صورت لزوم).

دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق (برابر اصل شده) شناسنامه خواهان/خواهان ها
2. تصویر مصدق شناسنامه خوانده ردیف اول (و وراث، در صورت فوت)
3. تصویر مصدق سند ازدواج خواهان (پدر و مادر) [در صورت وجود و مرتبط بودن]
4. گواهی نتیجه آزمایش DNA از سازمان پزشکی قانونی کشور به شماره [شماره گواهی] و تاریخ [تاریخ گواهی] (در صورت وجود)
5. استشهادیه محلی و شهادت نامه شهود (در صورت وجود، مشخصات و آدرس شهود ضمیمه گردد)
6. وکالت نامه وکیل (در صورت داشتن وکیل)
7. [هرگونه مدرک دیگر، مانند عکس، نامه، اقرارنامه کتبی و...]

شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه،
احتراماً به استحضار عالی می رساند:

1. اینجانب/موکل [نام خواهان]، فرزند [نام مادر]، از [تاریخ تولد] در خانواده ای [توضیح مختصر در مورد خانواده و چگونگی شروع تردید در نسب، مثلاً: با مادر خود زندگی می کردم/می کردیم و همواره از طریق اطرافیان و خانواده به بنده اطلاع داده شد که پدر بنده، خوانده ردیف اول، آقای/خانم [نام فرد منسوب] می باشد. یا: پس از فوت مادر، در میان مدارک ایشان مدارکی دال بر نسب بنده به خوانده ردیف اول یافت شد.]
2. متاسفانه به دلایل [توضیح دلایل عدم ثبت رسمی نسب، مثلاً: عدم ازدواج رسمی والدین، فوت زودهنگام پدر/مادر، اشتباه در ثبت احوال، یا انکار خوانده ردیف اول]، نسب بنده/موکل به خوانده ردیف اول در اسناد سجلی رسمی به ثبت نرسیده و در شناسنامه اینجانب/موکل، اطلاعات [پدر/مادر] به صورت ناقص یا اشتباه درج گردیده است.
3. این در حالی است که دلایل و قرائن محکمی دال بر نسب بنده/موکل به خوانده ردیف اول موجود می باشد. از جمله:
    الف) [در اینجا به مهمترین دلایل خود اشاره کنید، مثلاً: شهادت شهود که مدت ها با خانواده در ارتباط بوده و نسبت پدر و فرزندی را تأیید می نمایند.]
    ب) [اشاره به گواهی پزشکی قانونی و آزمایش DNA که به موجب آن، نسب پدری/مادری [نام خواهان] به خوانده ردیف اول اثبات گردیده است. (شماره و تاریخ گواهی را ذکر کنید)]
    ج) [در صورت وجود اقرار، به آن اشاره کنید: خوانده ردیف اول به صورت ضمنی/صریح در جمع خانواده و دوستان به ابوت/امومت خود اقرار نموده است.]
    د) [سایر قرائن و امارات، مانند شباهت های ظاهری، نگهداری و تربیت توسط خوانده، و...]
4. با توجه به ماده ۱۱۵۸ قانون مدنی (اماره فراش) و با عنایت به اینکه [توضیح دهید که چگونه طفل در دوران زوجیت یا در بازه زمانی قانونی از نزدیکی متولد شده است، در صورت امکان و مرتبط بودن]، نسب مشروع خواهان/خواهان ها به خوانده ردیف اول محرز و مسلم است.
5. بر اساس نظریات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه و رویه قضایی، اثبات نسب از دعاوی غیرقابل تجزیه است و باید به طرفیت تمامی وراث (در صورت فوت) و همچنین اداره ثبت احوال اقامه گردد. لذا تمامی افراد ذینفع به عنوان خوانده در این دادخواست طرف دعوا قرار گرفته اند.

لذا از محضر محترم دادگاه تقاضا دارم با بررسی دلایل و مدارک ابرازی و عنداللزوم ارجاع امر به کارشناس پزشکی قانونی (در صورت عدم وجود گواهی DNA)، حکم شایسته مبنی بر اثبات نسب اینجانب/موکل [نام خواهان] به خوانده ردیف اول آقای/خانم [نام فرد منسوب] را صادر فرموده و اداره ثبت احوال مربوطه را مکلف به اصلاح شناسنامه و درج مشخصات صحیح [پدر/مادر] نمایید.

با تجدید احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان یا وکیل]
[امضا]
تاریخ: [تاریخ]

وقتی حکم اثبات نسب صادر شد، چه اتفاقی می افته؟ (آثار و نتایج)

اگه دادگاه به نفع شما رای بده و نسب ثابت بشه، کلی تغییرات حقوقی مهم اتفاق می افته:

• اصلاح شناسنامه و اسناد سجلی: اداره ثبت احوال مکلف میشه که شناسنامه اون فرد رو اصلاح کنه و نام پدر و مادر واقعی رو توش ثبت کنه.

• برقراری حقوق و تکالیف قانونی: تمام حقوق و تکالیفی که به خاطر نسب به وجود میان (مثل ارث، نفقه، حضانت، ولایت)، برقرار میشن.

• تغییر گواهی انحصار وراثت: اگه خدای نکرده یکی از والدین فوت کرده باشه، گواهی انحصار وراثت باید اصلاح بشه تا سهم الارث جدید محاسبه بشه.

وقتی نمی خوایم نسب رو قبول کنیم: دعوای نفی نسب (نفی ولد)

حالا برعکس حالت قبل رو در نظر بگیرید. گاهی وقتا یه آقا نمی خواد بچه ای رو که بهش نسبت دادن، به عنوان فرزند خودش قبول کنه. این دعوا رو می گن نفی نسب یا نفی ولد.

نفی نسب چیه و کی می تونیم بچه رو از خودمون ندونیم؟

نفی نسب یعنی اینکه یه مرد (که معمولاً شوهر یه زنه) از نظر قانونی ثابت کنه بچه ای که بهش نسبت داده شده، از اون نیست. چه موقع ها این دعوا مطرح میشه؟

• وقتی شوهر اطمینان داره که در زمان تشکیل نطفه، امکان نزدیکی با همسرش وجود نداشته (مثلاً مدت ها سفر بوده، یا بیماری خاصی داشته).
• وقتی شرایط اماره فراش (یعنی همون بازه ۶ تا ۱۰ ماهه) رعایت نشده و بچه تو اون بازه زمانی به دنیا نیومده.
• وقتی آزمایش DNA نشون بده که بچه از اون مرد نیست.

قانون چی میگه؟ شرایط نفی نسب (ماده ۱۱۶۱ و ۱۱۶۳ قانون مدنی)

نفی نسب یه سری شرایط سفت و سخت قانونی داره و نمی شه همین جوری هر موقع خواستید، فرزندتون رو از خودتون ندونید. قانون برای این کار محدودیت گذاشته:

• اقرار قبلی شوهر؛ بله یا خیر؟

  ماده ۱۱۶۱ قانون مدنی خیلی واضحه: هرگاه شوهر صریحاً یا ضمناً اقرار به ابوت خود نموده باشد، دعوای نفی ولد از او مسموع نخواهد بود.

  یعنی اگه یه بار به فرزندی اون بچه اعتراف کردید، دیگه نمی تونید حرفتون رو پس بگیرید و دعوای نفی نسب مطرح کنید. این اقرار می تونه واضح و مستقیم باشه یا ضمنی (مثلاً با نگهداری و رفتار پدرانه).

• مهلت دو ماهه؛ دیر نکنید!

  یکی از مهم ترین شرایط نفی نسب، رعایت مهلت قانونیه. شما به عنوان پدر، فقط دو ماه از تاریخ اطلاع از تولد طفل فرصت دارید که دعوای نفی نسب رو مطرح کنید. اگه این دو ماه بگذره، دیگه حق نفی نسب رو ندارید، حتی اگه مطمئن باشید بچه مال شما نیست!

• اگه متوجه خدعه شدیم چی؟

  یه استثنا هم وجود داره. ماده ۱۱۶۳ قانون مدنی می گه: در مورد مواد قبل هرگاه شوهر نخواهد یا نتواند فوراٌ اقامه دعوی کند و دلیلی در دست داشته باشد که رجوع به محکمه برای اثبات نفی ولد در مدت مقرر ممکن نبوده است، دعوی او مسموع خواهد بود. و طبق رویه قضایی، اگه به هر دلیلی (مثلاً فریب کاری یا خدعه همسر) از واقعیت امر مطلع نباشید، مهلت دو ماهه از تاریخ کشف خدعه شروع میشه، نه از تاریخ تولد.

• لعان؛ یه راه دیگه برای نفی نسب

  لعان (که بیشتر جنبه شرعی داره) راهیه که در شرایط خاصی، شوهر می تونه نسب فرزند رو از خودش نفی کنه و برای این کار، باید قسم های خاصی تو دادگاه بخوره. این موضوع پیچیدگی های خاص خودش رو داره و معمولاً در موارد خیلی نادری اتفاق می افته و آثار حقوقی سنگینی هم داره.

چطوری دعوای نفی نسب رو مطرح کنیم؟

برای طرح دعوای نفی نسب هم باید یه سری مراحل رو طی کنید:

• دادگاه صالح: مثل اثبات نسب، این دعوا هم تو صلاحیت دادگاه خانواده هست و معمولاً دادگاه محل اقامت مادر یا طفل.

• خواهان دعوا: این دعوا رو فقط پدر می تونه مطرح کنه.

• خوانده دعوا: کی باید تو دادگاه جوابگو باشه؟

  1. مادر طفل.
  2. خود طفل. (اینجا یه نکته خیلی مهم وجود داره: چون طفل صغیره و نمی تونه از خودش دفاع کنه، باید براش یه قیم اتفاقی تعیین بشه تا از حقوقش تو دادگاه دفاع کنه. درخواست تعیین قیم اتفاقی معمولاً تو همون دادخواست نفی نسب مطرح میشه).
  3. اداره ثبت احوال مربوطه (چون قراره شناسنامه تغییر کنه).

• مدارک و ضمائم لازم:

  • کپی مصدق شناسنامه خواهان (پدر)، مادر و طفل
  • کپی سند ازدواج
  • گواهی هایی که نشون می ده امکان نزدیکی در بازه زمانی مربوطه نبوده (مثلاً گواهی سفر، بیماری و…)
  • گواهی پزشکی قانونی و نتیجه آزمایش DNA (که نشون می ده طفل از خواهان نیست)
  • وکالت نامه وکیل (اگه وکیل دارید)
  • شهادت شهود (اگه شهود دارید)

نمونه دادخواست نفی نسب (نفی ولد) (یه نمونه کاربردی)

اینم یه نمونه دادخواست نفی نسب که می تونید ازش استفاده کنید. باز هم تأکید می کنم که هر پرونده ای منحصر به فرده و بهتره با یه وکیل متخصص مشورت کنید.

بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه خانواده [نام شهرستان محل اقامت خوانده]

با سلام و احترام،

موضوع: نمونه دادخواست نفی نسب (نفی ولد)، درخواست تعیین قیم اتفاقی برای طفل و الزام اداره ثبت احوال به اصلاح شناسنامه

خواهان:
آقای [نام و نام خانوادگی پدر] فرزند [نام پدر]، به شماره ملی [شماره ملی]، به نشانی [آدرس کامل خواهان]

خوانده:
1. خانم [نام و نام خانوادگی مادر طفل] فرزند [نام پدر مادر]، به شماره ملی [شماره ملی]، به نشانی [آدرس کامل مادر]
2. طفل صغیر [نام و نام خانوادگی طفل] فرزند [نام پدر فعلی طفل در شناسنامه]، به شماره ملی [شماره ملی]، به نشانی [آدرس کامل طفل (همان آدرس مادر)]
3. اداره ثبت احوال شهرستان [نام شهرستان محل صدور شناسنامه طفل]، به نشانی [آدرس اداره ثبت احوال]

وکیل:
[نام و نام خانوادگی وکیل]، به شماره پروانه [شماره پروانه]، به نشانی [آدرس دفتر وکیل] (در صورت داشتن وکیل)

خواسته:
1. صدور حکم بر نفی نسب پدری طفل صغیر [نام طفل] از خواهان (آقای [نام پدر])
2. درخواست تعیین قیم اتفاقی برای طفل صغیر [نام طفل] در جریان دادرسی جهت حفظ حقوق وی.
3. الزام اداره ثبت احوال شهرستان [نام شهرستان] (خوانده ردیف سوم) به ابطال شناسنامه طفل صغیر [نام طفل] و حذف نام خواهان به عنوان پدر از آن (یا اصلاح شناسنامه و حذف نام پدر).

دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق شناسنامه خواهان، خوانده ردیف اول و خوانده ردیف دوم
2. تصویر مصدق سند ازدواج خواهان و خوانده ردیف اول
3. گواهی عدم امکان نزدیکی یا عدم تمکین از [مرجع مربوطه، مثلاً: دادگاه یا پزشکی قانونی] در بازه زمانی [ذکر بازه زمانی مربوط به تشکیل نطفه]
4. گواهی نتیجه آزمایش DNA از سازمان پزشکی قانونی کشور به شماره [شماره گواهی] و تاریخ [تاریخ گواهی] (که عدم نسب را تأیید نماید)
5. وکالت نامه وکیل (در صورت داشتن وکیل)
6. [هرگونه مدرک دیگر، مانند شهادت نامه شهود مبنی بر عدم ارتباط، گواهی مسافرت طولانی مدت و...]

شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه،
احتراماً به استحضار عالی می رساند:

1. اینجانب خواهان، آقای [نام پدر]، همسر قانونی خوانده ردیف اول، خانم [نام مادر] می باشم و سند ازدواج به شماره [شماره سند] و تاریخ [تاریخ] دال بر این زوجیت موجود است.
2. خوانده ردیف دوم، طفل صغیر [نام طفل]، در تاریخ [تاریخ تولد طفل] متولد شده و در شناسنامه ایشان نام اینجانب به عنوان پدر درج گردیده است.
3. با این وجود، به دلایل و شواهد قاطع و غیرقابل انکار، اینجانب قاطعانه نسب پدری خود را با طفل مذکور انکار می نمایم. این دلایل عبارتند از:
    الف) [در اینجا به مهمترین دلیل خود اشاره کنید، مثلاً: عدم امکان نزدیکی بین اینجانب و خوانده ردیف اول در بازه زمانی [ذکر بازه زمانی، مثلاً: 6 تا 10 ماه قبل از تولد طفل] به دلیل [توضیح دلیل، مثلاً: سفر طولانی مدت کاری اینجانب به خارج از کشور که مدارک آن ضمیمه دادخواست است. یا: بیماری خاصی که مانع از ارتباط زناشویی می شده است. یا: وجود حکم عدم تمکین و جدایی فیزیکی از تاریخ ...] که گواهی های مربوطه ضمیمه دادخواست می باشد.]
    ب) [اشاره به گواهی پزشکی قانونی و آزمایش DNA که به موجب آن، رابطه پدری اینجانب با طفل مذکور به صراحت رد شده است. (شماره و تاریخ گواهی را ذکر کنید)]
    ج) [اشاره به عدم رعایت اماره فراش: همانطور که مستحضرید، ماده ۱۱۵۸ قانون مدنی طفل را به شوهر ملحق می داند مشروط بر اینکه از تاریخ نزدیکی تا زمان تولد کمتر از ۶ ماه و بیشتر از ۱۰ ماه نگذشته باشد. در پرونده حاضر، طفل در تاریخ [تاریخ تولد] متولد گردیده در حالی که [توضیح دهید که چرا این بازه زمانی رعایت نشده است، مثلاً: ازدواج بنده و خوانده در تاریخ [تاریخ ازدواج] بوده و طفل زودتر از ۶ ماه از تاریخ ازدواج متولد شده است.]
4. اینجانب در مهلت قانونی دو ماهه از تاریخ اطلاع از تولد طفل [تاریخ اطلاع] اقدام به طرح این دعوا نموده ام و پیش از این نیز هیچ گونه اقرار صریح یا ضمنی به ابوت طفل مذکور نداشته ام.
5. نظر به صغیر بودن خوانده ردیف دوم (طفل) و ضرورت حفظ حقوق ایشان در این دعوا، تقاضای تعیین قیم اتفاقی برای طفل مذکور را از محضر محترم دادگاه دارم.

لذا از محضر محترم دادگاه تقاضا دارم با بررسی دلایل و مدارک ابرازی و عنداللزوم ارجاع مجدد امر به کارشناس پزشکی قانونی، حکم شایسته مبنی بر نفی نسب پدری طفل صغیر [نام طفل] از اینجانب، تعیین قیم اتفاقی برای طفل و الزام اداره ثبت احوال شهرستان [نام شهرستان] به ابطال شناسنامه طفل و حذف نام اینجانب از ستون نام پدر یا اصلاح آن را صادر فرمایید.

با تجدید احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان یا وکیل]
[امضا]
تاریخ: [تاریخ]

بعد از حکم نفی نسب، چه تغییراتی ایجاد میشه؟ (آثار و نتایج)

وقتی دادگاه حکم نفی نسب رو صادر می کنه، این اتفاق ها می افته:

• قطع رابطه نسبی بین طفل و پدر (و خویشاوندان پدری): یعنی اون بچه دیگه از نظر قانونی، فرزند اون مرد به حساب نمیاد و با خانواده پدری هم هیچ رابطه نسبی نخواهد داشت.

• سلب حقوق و تکالیف (ارث، ولایت، نفقه): تمام حقوق و تعهداتی که بین پدر و فرزند وجود داشت، از بین میره. یعنی نه پدر باید نفقه بچه رو بده، نه بچه از پدر ارث می بره و نه پدر ولایت و حضانتی بر بچه خواهد داشت.

• تغییر یا ابطال شناسنامه: اداره ثبت احوال مکلف میشه که شناسنامه بچه رو اصلاح یا ابطال کنه و نام پدر رو ازش حذف کنه.

چند تا نکته مهم و کاربردی درباره دعاوی نسب که باید بدونید!

پرونده های نسبی فقط به اثبات و نفی ختم نمی شن؛ کلی ریزه کاری و نکته دیگه دارن که دونستنشون می تونه کمک کننده باشه.

آزمایش DNA و پزشکی قانونی؛ حرف آخر رو کی میزنه؟

امروزه آزمایش DNA یکی از قوی ترین و معتبرترین دلایل برای اثبات یا نفی نسبه. وقتی دادگاه امر رو به پزشکی قانونی ارجاع می ده، متخصصین با بررسی نمونه های بیولوژیکی (مثل خون یا بزاق) از طرفین، نتیجه رو با دقت بسیار بالا اعلام می کنن. معمولاً نتایج پزشکی قانونی برای قاضی خیلی معتبره و کمتر پیش میاد که به اونها بی توجهی بشه. این یعنی اگه آزمایش DNA انجام بشه و نتیجه قاطع باشه، تقریباً حرف آخر رو میزنه.

اگه یکی از طرفین فوت کرده باشه چی؟

گاهی وقت ها کسی که می خوایم نسب رو بهش ثابت کنیم یا ازش نفی کنیم، فوت کرده. تو این حالت، باید دعوا رو علیه ورثه اون شخص یا قائم مقام های قانونی اون ها مطرح کرد. همونطور که قبل تر هم گفتیم، برای اثبات نسب، حتماً باید همه وراث طرف دعوا باشن.

مهلت های قانونی رو جدی بگیرید!

همون طور که دیدید، تو دعوای نفی نسب، مهلت دو ماهه از تاریخ اطلاع از تولد طفل، خیلی مهمه. اگه این مهلت رو از دست بدید، دیگه نمی تونید دعوا رو مطرح کنید. پس اگه قصد همچین کاری رو دارید، به موقع اقدام کنید و این مهلت ها رو جدی بگیرید.

هزینه های دادگاه و وکیل؛ از جیب مبارک چقدر باید بدیم؟

دعاوی نسب هم مثل بقیه پرونده های حقوقی، هزینه های خودشون رو دارن. این هزینه ها شامل هزینه دادرسی (که با توجه به خواسته، تعیین میشه)، هزینه کارشناسی پزشکی قانونی (اگه آزمایش DNA لازم باشه) و حق الوکاله وکیل (اگه وکیل بگیرید) میشه. برآورد دقیق این هزینه ها بسته به پیچیدگی پرونده و تعرفه های وکیل متفاوته، اما بهتره قبل از شروع، یه برآورد از این هزینه ها داشته باشید و برای مشاوره حقوقی هم حتماً هزینه کنید.

نسب مشروع و نامشروع؛ فرقشون کجاست؟

گفتیم که نسب می تونه مشروع یا نامشروع باشه. اگه خدای نکرده بچه ای از رابطه نامشروع (زنا) به دنیا بیاد، از نظر قانون مدنی ایران، بین اون بچه و پدر رابطه ای به اسم نسب قانونی ایجاد نمی شه که حقوق و تکالیف مثل ارث و نفقه رو به دنبال داشته باشه. اما بین طفل و مادر، نسب وجود داره و مادر موظف به حضانت و نفقه طفل هست. البته در قانون حمایت خانواده، پدر زیستی طفل نامشروع هم ملزم به پرداخت نفقه و هزینه های نگهداری میشه، ولی باز هم نسب قانونی ایجاد نمی شه.

میشه تو این دعوا صلح و سازش کرد؟

دعاوی نسب معمولاً از اون دست پرونده هایی هستن که جنبه عمومی دارن و با هویت افراد در ارتباطن، به همین خاطر خیلی وقت ها امکان صلح و سازش کامل وجود نداره. مثلاً شما نمی تونید با توافق، نسب رو نفی کنید، چون این کار خلاف نظمه عمومی جامعه ست. اما در مورد برخی مسائل جانبی، مثل نفقه، حضانت و … ممکنه امکان توافق و سازش وجود داشته باشه.

مادر هم میتونه دعوای نفی نسب رو مطرح کنه؟

خیر، دعوای نفی نسب یا نفی ولد فقط از طرف پدر قابل طرحه. مادر نمی تونه بگه که این بچه مال شوهرش نیست.

حرف آخر: پرونده های نسبی، پیچیده ولی قابل حل!

همون طور که دیدید، دعاوی اثبات و نفی نسب خیلی مهم، حساس و البته پر از پیچیدگی های قانونی هستن. این پرونده ها مستقیم با سرنوشت و هویت افراد در ارتباطن و یه اشتباه کوچیک می تونه عواقب جبران ناپذیری داشته باشه. ما سعی کردیم تو این مقاله، به زبان ساده و خودمونی، همه جوانب این موضوع رو براتون روشن کنیم و یه مسیر کلی نشونتون بدیم. اما یادتون باشه، این نمونه دادخواست ها و توضیحات، فقط یه راهنمای کلی هستن.

واقعیت اینه که هر پرونده ای شرایط و جزئیات خاص خودش رو داره و نیاز به بررسی دقیق توسط یه متخصص داره. به هیچ وجه نباید بدون مشورت با یه وکیل حرفه ای، خودتون دست به کار بشید. وکیل متخصص تو این زمینه می تونه با توجه به جزئیات پرونده شما، بهترین راهکار رو بهتون نشون بده، مدارک لازم رو جمع آوری کنه، دادخواست رو به بهترین شکل تنظیم کنه و از حقوق شما تو دادگاه دفاع کنه.

پس اگه تو چنین شرایطی قرار گرفتید و احساس سردرگمی می کنید، بهترین و عاقلانه ترین کار اینه که بدون فوت وقت، همین الان با یه وکیل متخصص در حوزه دعاوی خانواده تماس بگیرید و ازش مشاوره بگیرید. آینده شما و عزیزانتون، ارزش این مشاوره رو داره.