هشدار جدی درباره خطرات مصرف چربی های ترانس و معرفی روغن های سالم

به گزازش خبرگزاری قدم آخر از سنندج شیرین هدایت کردستانی با هشدار درباره خطرات جدی مصرف چربی های ترانس تولید صنعتی اظهار کرد: مصرف این نوع چربی ها سالانه جان بیش از 278 هزار نفر را در سراسر جهان می گیرد و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را به شدت افزایش می دهد.

وی با اشاره به توصیه سازمان جهانی بهداشت مبنی بر محدود کردن مصرف چربی های ترانس به کمتر از یک درصد کل انرژی دریافتی افزود: مطالعات نشان می دهد که مصرف بیش از حد چربی های ترانس خطر مرگ ناشی از بیماری های قلبی را تا 28 درصد و خطر مرگ به هر دلیلی را تا 34 درصد افزایش می دهد. همچنین این چربی ها عامل اصلی 500 هزار مرگ زودرس ناشی از بیماری های قلبی در سال هستند.

روغن زیتون؛ گنجینه ای از خواص برای سلامتی
مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه در دانشگاه علوم پزشکی کردستان تصریح کرد: مصرف منظم روغن زیتون فواید بسیاری برای سلامتی دارد. این روغن ارزشمند می تواند به کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی عروقی کمک کند. روغن زیتون با بهبود کنترل قند خون پس از غذا و خاصیت ضد التهابی خود از عروق خونی محافظت می کند.

کردستانی با بیان اینکه روغن زیتون به ویژه انواع بکر و فرابکر آن به دلیل غنی بودن از آنتی اکسیدان های طبیعی مانند پلی فنول ها ویتامین E و بتاکاروتن و همچنین حاوی مقادیر بالای اسید اولئیک به عنوان یک روغن بسیار سالم شناخته می شود ادامه داد: روغن زیتون فرابکر با بالاترین کیفیت و بیشترین میزان ترکیبات مفید بهترین گزینه برای مصرف خام در سالادها و غذاهای سرد است. با این حال به دلیل نقطه دود پایین برای پخت و پز با حرارت بالا مناسب نیست. روغن زیتون بکر نیز کیفیت بالایی دارد و برای پخت و پز با حرارت متوسط مناسب است.

وی گفت: روغن زیتون تصفیه شده از طریق فرآوری طعم و بوی تند روغن زیتون بکر را از دست می دهد و نقطه دود بالاتری دارد. این روغن برای پخت و پز با حرارت بالا مانند سرخ کردن مناسب تر است؛ با این حال به دلیل فرآوری بخش قابل توجهی از ترکیبات آنتی اکسیدانی خود را از دست می دهد.

روغن کانولا؛ تعادل ایده آل اسیدهای چرب
مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه در دانشگاه علوم پزشکی کردستان عنوان کرد: روغن کانولا به دلیل داشتن نسبت مناسب اسیدهای چرب امگا 6 به امگا 3 یکی از روغن های سالم و مفید محسوب می شود. این تعادل باعث می شود روغن کانولا به یک گزینه مناسب برای پخت و پز باشد.

روغن کنجد؛ سرشار از آنتی اکسیدان ها
کردستانی گفت: روغن کنجد علاوه بر طعم دلپذیر حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی قوی مانند گاما توکوفرول و لیگنان ها است. این ترکیبات به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و از سلول ها در برابر آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کنند. همچنین روغن کنجد به دلیل وجود آنتی اکسیدان ها ماندگاری بالایی دارد و حتی در دمای محیط به سرعت اکسید نمی شود.

روغن کنجد و روغن های مخلوط؛ گزینه ای سالم برای تغذیه
وی خاطرنشان کرد: روغن کنجد به عنوان یک روغن گیاهی ارزشمند به دلیل خواص درمانی و تغذیه ای فراوان مورد توجه قرار گرفته است. مطالعات نشان می دهند که مصرف روغن کنجد می تواند به کاهش التهاب پیشگیری از برخی سرطان ها مانند ملانوم و سرطان روده بزرگ کنترل فشار خون و کاهش سطح چربی خون کمک کند. این روغن غنی از اسیدهای چرب امگا 6 و امگا 9 ویتامین های E D و A فیتواسترول ها و آنتی اکسیدان های طبیعی است که همگی برای سلامتی بدن مفید هستند.

روغن های مخلوط؛ ترکیبی از فواید
کردستانی افزود: روغن های مخلوط که معمولاً ترکیبی از روغن های آفتابگردان سویا و کانولا هستند گزینه مناسبی برای پخت و پز محسوب می شوند. وجود روغن کانولا در این ترکیبات باعث غنی شدن روغن مخلوط از اسیدهای چرب امگا 3 می شود که برای سلامت قلب و عروق بسیار مفید است. بنابراین هنگام خرید روغن مخلوط به ترکیبات آن توجه کرده و روغنی را انتخاب کنید که حاوی روغن کانولا باشد.

از روغن های مخصوص برای غذاهای سرخ کردنی استفاده شود

مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه در دانشگاه علوم پزشکی کردستان با اشاره به اینکه برای سرخ کردن باید از روغن های مخصوص سرخ کردنی استفاده کرد گفت: برای پخت و پز سالم روغن کانولا و روغن های مخلوط حاوی کانولا گزینه های مناسبی هستند. این روغن ها به دلیل نقطه دود بالا و داشتن اسیدهای چرب ضروری کمتر دچار اکسیداسیون شده و مواد مغذی غذا را بهتر حفظ می کنند.

روش های سالم پخت و پز
وی همچنین افزود: به جای سرخ کردن از روش های پخت سالم تری مانند بخارپز آب پز تفت دادن با حرارت کم و کباب کردن استفاده کنید. این روش ها باعث می شوند تا بیشترین میزان ویتامین ها مواد معدنی و آنتی اکسیدان های غذا حفظ شود.

کردستانی اضافه کرد: روغن های سرخ کردنی روغن هایی هستند که به صورت یک روغن یا ترکیبی از روغن های با مقاومت حرارتی بالا تولید می گردند. این روغن ها به شکلی فرموله می شوند که قابلیت حفظ پایداری و کیفیت را در طول مدت سرخ کردن داشته باشند.

نحوه صحیح دفع روغن های پخت و پز
مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه در دانشگاه علوم پزشکی کردستان بیان کرد: برای دفع روغن های استفاده شده ابتدا اجازه دهید کاملاً خنک شوند. سپس آن ها را در ظرفی دردار (مانند بطری پلاستیکی یا قوطی فلزی) بریزید و به صورت جداگانه در سطل زباله قرار دهید. از ریختن روغن در سینک خودداری کنید زیرا باعث گرفتگی لوله ها و آلودگی محیط زیست می شود.

چرا باید مصرف روغن آفتابگردان را محدود کنیم؟
کردستانی گفت: روغن آفتابگردان حاوی مقدار زیادی اسید چرب امگا 6 است. مصرف بیش از حد امگا 6 نسبت به امگا 3 می تواند منجر به التهاب مزمن در بدن شده و خطر ابتلا به بیماری هایی مانند دیابت بیماری های قلبی و برخی سرطان ها را افزایش دهد.

اهمیت کاهش مصرف روغن ها
وی ادامه داد: مصرف بیش از حد روغن ها می تواند منجر به چاقی افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و برخی سرطان ها شود. همچنین روغن های جامد و نیمه جامد هیدروژنه که حاوی اسیدهای چرب اشباع و ترانس هستند بسیار مضر بوده و باید از مصرف آن ها خودداری شود.

وی در ادامه به کاهش مصرف چربی های مضر اشاره و تصریح کرد: از مصرف بیش از حد غذاهای فرآوری شده سرخ کردنی ها شیرینی ها و روغن های جامد و نیمه جامد خودداری کنید. این غذاها حاوی مقادیر زیادی چربی های ترانس و اشباع هستند که برای سلامتی مضرند.

انتخاب روغن های سالم؛
کردستانی اضافه کرد: هنگام خرید روغن به برچسب تغذیه ای آن توجه کنید. روغن هایی را انتخاب کنید که میزان اسیدهای چرب ترانس آن ها صفر یا بسیار کم باشد. روغن های مایع مانند روغن زیتون کانولا و آفتابگردان (با مصرف متعادل) گزینه های بهتری هستند.

وی گفت: ترانس در شکلات انواع بیسکویت کیک کلوچه و شیرینی های موجود در کافه ها و شیرینی فروشی ها دونات کراکر کوکی پنیر پیتزا تاپینگ برخی از روغن های نیمه جامد اسنک و چیپس و کافی میکس وجود دارد لذا در تهیه انواع کیک و شیرینی علاوه بر قند زیاد مقدار زیادی روغن بکار می رود. مصرف آنها را محدود کنید و از شیرینی های ساده و بدون کرم یا خامه که چربی کمتری دارد به مقدار کم استفاه کنید.

مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه در دانشگاه علوم پزشکی کردستان با بیان اینکه روغن های مایع اسید چرب ترانس ندارند خاطرنشان کرد: از مصرف روغن های حیوانی دنبه و پی به دلیل میزان بالای اسید چرب اشباع که عامل ایجاد سرطان و گرفتگی عروق هستند خودداری کنید.

عناوین روزهای پویش ملی تغذیه سالم با شعار ” روغن مناسب غذای سالمخانوداه سالم”
روزهای هفته “روغن و میزان مورد نیاز روزانه” 
شنبه (17 آذر) قلب سالم با مصرف روغن مناسب
یکشنبه (18 آذر) نقش رسانه ها در انتخاب روغن مناسب
دوشنبه (19 آذر) روغن کانولا روغن سلامتی
سه شنبه (20 آذر) روغن و باورهای نادرست 
چهارشنبه (21 آذر) نقش نشانگر تغذیه ای در انتخاب روغن مناسب
پنجشنبه (22 اذر) روغن گیاهی یا حیوانی 
جمعه (23 آذر) روغن سرخ کردنی بهترین روغن برای سرخ کردن
شنبه (24 آذر) مضرات اسید چرب ترانس برای سلامتی
یکشنبه (25 آذر) روغن و کنترل وزن
دوشنبه( 26 آذر) حفظ سلامتی با اصلاح الگوی مصرف روغن 
سه شنبه( 27 آذر) روغن و ارتباط آن با بیماری های مزمن
چهارشنبه( 28 آذر) روغن و ارتباط آن با ابتلا به سرطانها
پنجشنبه( 29 آذر) روغن و نگهداری و مصرف صحیح آن