میزان ارث مادر از فرزند

وقتی عزیزی مثل فرزند از دست می رود، در کنار غم و اندوه، گاهی مسائل حقوقی ارث هم پیش می آید که می تواند پیچیده و گیج کننده باشد. یکی از این مسائل مهم، سهم مادر از دارایی های فرزند فوت شده است که بر اساس قانون مدنی ایران تعیین می شود.

حتماً برای خیلی ها سوال پیش می آید که میزان ارث مادر از فرزند دقیقاً چقدر است؟ این موضوع، بستگی به شرایط مختلفی مثل اینکه فرزند مجرد بوده یا متاهل، اولاد داشته یا نه، و حتی اینکه پدر متوفی هم در قید حیات هست یا نه، کلی فرق می کند. در ادامه می خواهیم این پیچیدگی ها را با زبانی ساده و خودمانی برایتان باز کنیم تا بدانید مادر در چه شرایطی و چقدر از فرزندش ارث می برد.

مادر در قانون ارث، جایگاهش کجاست؟

قانون ارث ایران، آدم هایی رو که از متوفی ارث می برند، توی سه تا دسته اصلی یا همون طبقه گذاشته. این تقسیم بندی خیلی مهمه، چون تا وقتی یکی از وراثِ طبقه اول وجود داشته باشه، نوبت به طبقات بعدی نمی رسه. فکر کنید یه صف طویل وراث داریم که باید به ترتیب نوبت بگیرند، و هر کس زودتر برسه، بقیه باید صبر کنند.

طبقات ارث رو با هم بشناسیم:

• طبقه اول: این طبقه شامل پدر، مادر، فرزندان و نوه ها (اولادِ اولاد) میشه. اینا نزدیک ترین افراد به متوفی هستند و همیشه در اولویت قرار دارند. یعنی تا وقتی حتی یه نفر از این گروه باشه، طبقات بعدی هیچی نمی برن.
• طبقه دوم: اگه از طبقه اول کسی زنده نباشه، نوبت به این گروه می رسه. پدربزرگ، مادربزرگ، خواهر و برادر متوفی و فرزندانشون توی این طبقه قرار می گیرن.
• طبقه سوم: در نهایت، اگه از طبقه اول و دوم هیچ وارثی باقی نمونده باشه، عموها، عمه ها، دایی ها و خاله ها و فرزندانشون سهم می برند.

پس، می بینیم که مادر، جزو طبقه اول وراثه و این یعنی هر اتفاقی هم بیفته، مادر همیشه سهمی از دارایی فرزندش داره. این یه جورایی نشون دهنده اهمیت جایگاه مادر توی قانون ماست و خیالش رو از این بابت راحت می کنه.

چند تا اصطلاح حقوقی که دونستنش بد نیست:

توی بحث ارث و میراث، یه سری کلمات و اصطلاحات خاصی هست که ممکنه برای خیلی ها غریبه باشه. بیاین با هم چند تاشون رو به زبان ساده مرور کنیم تا وقتی توی متن دیدین، گیج نشین:

• فرض: وقتی قانون، یک سهم مشخص رو برای وارث تعیین کرده، مثلاً گفته یک ششم یا یک سوم. این سهم، دیگه ثابت و مشخصه و کسی نمیتونه تغییرش بده.
• رد: گاهی ممکنه بعد از اینکه سهم فرض بَرها (یعنی کسایی که سهمشون با فرض مشخص شده) داده شد، چیزی از ترکه باقی بمونه و وارث قرابتی هم نباشه. توی بعضی شرایط خاص، این باقیمانده دوباره بین همون فرض برها تقسیم میشه که بهش میگن رد. این بخش یه کم پیچیده تره و بیشتر برای وقتیه که تعداد وراث کمه یا تنها وراث، همون فرض برها هستن.
• قرابت: این یعنی ارث بری بر اساس نسبت خونی یا خویشاوندی نسبی، جدای از اون سهم های مشخص و فرض. یعنی اگه کسی سهم فرض مشخصی نداره ولی از نظر نسبی با متوفی مرتبطه، از باقیمانده ارث می بره.
• حجب: این یکی یه کم سخته، ولی باید بدونیم که بعضی وقتا وجود یک وارث باعث میشه سهم وارث دیگه کم بشه یا کلاً از ارث محروم بشه. مثلاً حجب حرمانی یعنی کلاً از ارث محروم بشه (که برای مادر اتفاق نمی افته و مادر هیچ وقت کلاً از ارث محروم نمیشه) و حجب نقصانی یعنی سهمش کم بشه. موضوع اخوه حاجبه که جلوتر بهش می رسیم، یکی از همین موارد حجب نقصانیه که می تونه سهم مادر رو پایین بیاره.

قانون مدنی توی ماده 862 به صراحت این طبقات رو مشخص کرده و ماده 906 هم درباره سهم والدین در نبود اولاد صحبت می کنه. خلاصه که هر کلمه توی قانون، یه دنیا معنی داره و دقیقاً همینه که کار رو یه کم سخت می کنه و نیاز به دقت داره!

جایگاه مادر در طبقه اول وراث، تضمین کننده سهم او از ترکه فرزند فوت شده است، حتی اگر این سهم در شرایط خاصی کاهش یابد اما هرگز به طور کامل حذف نمی شود.

سهم مادر از فرزند توی شرایط مختلف چطوریه؟ (با مثال های خودمونی)

حالا بریم سراغ بخش جذاب تر ماجرا: اینکه میزان ارث مادر از فرزند تو هر سناریویی چقدر میشه. اینجا با هم یه عالمه مثال رو مرور می کنیم تا قشنگ دستتون بیاد و بتونید موقعیت خودتون رو توی این چارچوب پیدا کنید. یادتون باشه اینا فقط مثال هستند و جزئیات هر پرونده ممکنه فرق کنه.

سهم ارث مادر از فرزند فوت شده مجرد (بدون همسر و اولاد)

تصور کنید یه فرزند خدابیامرز، مجرد بوده و ازدواج نکرده، بچه ای هم نداشته. حالا سهم ارث مادر از فرزند مجرد چطوری میشه؟

۱. مادر، تنها وارث باشد:

اگه خدای نکرده فرزند فوت کنه و فقط مادرش زنده باشه و هیچ پدر، خواهر، برادر یا فرزندی هم نباشه، اینجا مادر کل دارایی فرزند رو به ارث می بره. یعنی هم سهم فرضی خودش (که در این حالت یک سومه) رو می بره، هم اگه چیزی موند، با «رد» به خودش برمی گرده. این یعنی مادر با خیال راحت می تونه تمام دارایی فرزندش رو به ارث ببره.

۲. مادر و پدر، تنها وراث باشند:

اگه فرزند مجرد باشه و فقط پدر و مادرش زنده باشن، سهم ارث مادر با وجود پدر «یک سوم» از کل داراییه و باقی مونده (دو سوم) به پدر می رسه. اینجا دیگه خبری از «رد» به مادر نیست. یعنی دارایی بین پدر و مادر تقسیم میشه، اما سهم پدر بیشتره.

۳. مادر و اخوه حاجبه (برادر و خواهر متوفی) باشند:

«اخوه حاجبه» یه اصطلاح حقوقیه که برای خیلی ها سؤاله. اینا خواهر و برادرهای متوفی هستند که می تونن سهم مادر رو کم کنن، اما نه اینکه کلاً محرومش کنن. یعنی چی؟

اگه متوفی، حداقل دو برادر یا یک برادر با دو خواهر یا چهار خواهر داشته باشه، و این خواهر و برادرها پدری هم داشته باشند که خودشون از ارث ممنوع نباشند (مگه اینکه قاتل باشن و باعث قتل متوفی شده باشن)، تازه باید ابوینی (پدر و مادر مشترک) یا ابی (پدر مشترک و مادر متفاوت) باشند؛ در این صورت، این خواهر و برادرها باعث میشن سهم مادر از «یک سوم» به «یک ششم» کاهش پیدا کنه. این یعنی اونا سهم مادر رو کم می کنن، ولی خودشون ارث نمی برن! فقط نقش «حاجب نقصانی» رو دارن. خیلی عجیبه، نه؟ اگه این شرایط اخوه حاجبه وجود نداشته باشه، سهم مادر همون یک سوم باقی می مونه و باقیمانده هم طبق قوانین به سایر وراث می رسه.

برای روشن تر شدن ماجرا، این جدول رو ببینید:

سناریو	وراث	سهم مادر	سهم سایرین	توضیحات
فرزند مجرد	مادر (تنها وارث)	تمام ترکه	–	هم فرض و هم رد
فرزند مجرد	مادر و پدر	۱/۳	۲/۳ به پدر	بدون رد به مادر
فرزند مجرد	مادر و اخوه حاجبه	۱/۶	باقیمانده به پدر یا سایر وراث قرابت	اخوه حاجبه سهم مادر را از ۱/۳ به ۱/۶ کاهش می دهد ولی خود ارث نمی برد.
فرزند مجرد	مادر، پدر و اخوه حاجبه	۱/۶	۱/۶ به پدر، باقیمانده به رد به پدر	اخوه حاجبه سهم مادر را کاهش می دهد.

سهم ارث مادر از فرزند فوت شده متأهل (با همسر و/یا اولاد)

وقتی یه فرزند متاهل فوت می کنه، اول از همه باید سهم همسرش رو کنار بذاریم، چون سهم اون همیشه مقدمه. بعدش تازه نوبت بقیه وراث طبقه اول می رسه.

۱. مادر + همسر + یک فرزند (پسر یا دختر):

اینجا سهم همسر «یک هشتم» از کل داراییه. سهم الارث مادر با وجود اولاد هم «یک ششم» هستش. باقی مونده بین فرزند و پدر (اگه باشه) تقسیم میشه. یادتون باشه سهم همسر و مادر و پدر، از اموال اصلی جدا میشه.

۲. مادر + همسر + چند فرزند (پسر و دختر):

باز هم سهم همسر «یک هشتم» و سهم ارث مادر با وجود اولاد «یک ششم» از داراییه. باقی مونده بین فرزندان متوفی تقسیم میشه، اما یه نکته مهم: سهم پسر دو برابر سهم دختره. این قاعده کلی در مورد تقسیم ارث بین فرزندان پسر و دختره و در هر حالتی رعایت میشه.

۳. مادر + پدر + همسر + یک فرزند (پسر یا دختر):

تو این حالت، سهم همسر «یک هشتم»، سهم الارث مادر با وجود پدر «یک ششم» و سهم پدر هم «یک ششم» از کل داراییه. باقی مونده بین فرزند متوفی تقسیم میشه. اینجا هم سهم هر سه گروه فرض بر، مشخص و ثابته.

۴. مادر + پدر + همسر + چند فرزند (پسر و دختر):

سهم همسر «یک هشتم»، مادر «یک ششم» و پدر «یک ششم»ه. باقیمانده هم دوباره بین فرزندان متوفی تقسیم میشه، با همون قاعده سهم پسر دو برابر دختر. می بینید که سهم مادر و پدر با وجود فرزندان، همیشه یک ششم می مونه.

۵. مادر + همسر (بدون فرزند):

اگه فرزند متاهل، فوت کنه و فرزندی نداشته باشه، اما همسر و مادرش زنده باشن، سهم همسر «یک چهارم» از کل داراییه. سهم مادر هم «یک سوم»ه. باقی مانده هم طبق قانون بین وراث دیگه (مثل پدر، اگه باشه) تقسیم میشه.

این جدول بهتون کمک می کنه تا بهتر این حالت ها رو متوجه بشید و سهم ارث مادر از فرزند متأهل رو به صورت واضح تری درک کنید:

سناریو	وراث	سهم همسر (فرض)	سهم مادر (فرض)	سهم پدر (فرض)	سهم فرزندان (قرابت)	توضیحات
فرزند متأهل	مادر، همسر، یک فرزند	۱/۸	۱/۶	–	باقیمانده	سهم همسر و مادر از کل ترکه برداشته می شود.
فرزند متأهل	مادر، همسر، چند فرزند	۱/۸	۱/۶	–	باقیمانده (پسر ۲ برابر دختر)	تقسیم باقیمانده بر اساس جنسیت فرزندان.
فرزند متأهل	مادر، پدر، همسر، یک فرزند	۱/۸	۱/۶	۱/۶	باقیمانده	سهم هر سه فرض بر (همسر، مادر، پدر) ثابت است.
فرزند متأهل	مادر، پدر، همسر، چند فرزند	۱/۸	۱/۶	۱/۶	باقیمانده (پسر ۲ برابر دختر)	–
فرزند متأهل	مادر، همسر (بدون فرزند)	۱/۴	۱/۳	باقیمانده به پدر (در صورت وجود)	–	سهم مادر افزایش می یابد.

سهم ارث مادر از فرزند پسر فوت شده

همانطور که توی مثال های بالا هم گفتیم، سهم ارث مادر از فرزند پسر فوت شده، دقیقاً مثل فرزند دختر فوت شده، بر اساس وجود یا عدم وجود سایر وراث، همسر و فرزندان متوفی تعیین میشه. یعنی قانون برای سهم مادر، بین پسر و دختر فرقی نذاشته. نکته ای که بیشتر به چشم میاد و اهمیت داره، توی بخش «باقیمانده» ترکه است که بین فرزندان متوفی تقسیم میشه؛ اونجا سهم پسر دو برابر سهم دختره.

پس اگه شما مادر یه پسر فوت شده هستید، سهم شما همون یک ششم یا یک سوم خواهد بود، بدون هیچ تفاوت جنسیتی از طرف فرزند فوت شده. این خیلی مهمه که بدونیم قانون در مورد سهم مادر، اینگونه عمل می کنه.

سهم ارث مادر از فرزند دختر فوت شده

اگه فرزند فوت شده دختر باشه، سهم ارث مادر از فرزند دختر باز هم با همون قواعدی که توضیح دادیم، مشخص میشه. تفاوت اصلی بین ارث بری فرزند پسر و دختر، توی سهمیه خودشونه (یعنی فرزندان خود متوفی)، نه سهم مادر. مثلاً یک دختر، «نصف» ترکه رو به ارث می بره (اگه تنها فرزند باشه و بقیه وراث سهمشون رو برده باشن) و چند دختر «دو سوم» ترکه رو. اما سهم مادر، همچنان همون «یک ششم» یا «یک سوم» می مونه، بستگی به اینکه چه کسای دیگه ای وارث هستند و آیا «اخوه حاجبه» حضور داره یا نه.

یه مثال بزنم: فرض کنید یه دختر خانم فوت کرده و فقط مادرش و یک دختر از خودش به جا مونده. اینجا سهم مادر «یک ششم»ه و سهم اون دختر خانم «نصف» (یک دوم) ترکه است. باقیمونده هم اگه پدر متوفی زنده باشه، به اون میرسه. اگه پدر هم نباشه، باقیمانده به همان دختر و مادر با قواعد رد، برمی گرده.

تکلیف سهم الارث مادر از فرزند فوت شده پس از فوت خودش چی میشه؟

اینجا به یه سوال خیلی مهم می رسیم: اگه مادر هم قبل یا بعد از فرزندش فوت کنه، اون سهم الارثی که قرار بوده بهش برسه، تکلیفش چی میشه؟ این موضوع، از اون پیچیدگی هایی است که خوبه با دقت بهش نگاه کنیم.

اگر مادر قبل از فرزند فوت کند:

قانون مدنی توی ماده 875 یه شرط اساسی برای ارث بردن تعیین کرده: شرط وراثت، زنده بودن در حین فوت مورث است و اگر حملی باشد در صورتی ارث می برد که نطفهٔ او حین الموت منعقد بوده و زنده هم متولد شود اگر چه فوراً پس از تولد بمیر. یعنی چی؟ یعنی برای اینکه کسی از یه متوفی ارث ببره، باید موقع مرگ اون متوفی، خودش زنده باشه. اگه مادر خدای نکرده قبل از فرزندش فوت کنه، دیگه نمی تونه از اون ارث ببره. چون موقع فوت فرزند، خودش زنده نبوده. پس در این حالت، سهم مادر از دارایی فرزند «صفر» خواهد بود و به وراث مادر چیزی از این بابت نمی رسه.

اگر مادر بعد از فرزند فوت کند:

حالا فرض کنید فرزند فوت کرده و مادرش زنده بوده و بعد از مدتی، مادر هم فوت کرده. اینجا تکلیف چیه؟ طبق همون ماده 875 قانون مدنی، چون مادر موقع فوت فرزندش زنده بوده، شرط ارث بردن رو داشته. پس سهم الارثی که از فرزندش بهش می رسیده، حق اون محسوب میشه و این سهم، وارد دارایی های خود مادر میشه. حالا وقتی مادر فوت کنه، این سهم هم جزو اموالی میشه که باید بین وراث خود مادر تقسیم بشه. یعنی فرزندانِ دیگه مادر (اگه داشته باشه)، همسر مادر (اگه داشته باشه) و بقیه وراث قانونی مادر، از اون سهمی که مادر از فرزندِ فوت کرده اش برده بود، ارث می برند. یه جورایی میشه گفت که سهم ارث، مثل یه چشمه می مونه که وقتی مادر زنده باشه، به سمتش جاری میشه و بعد از فوتش، از طریق خودش به وراثش می رسه و اونا می تونن برای گرفتن سهم انحصار وراثت مادر اقدام کنند.

سهم ارث مادر از حقوق (مستمری) فرزند فوت شده

خیلی ها فکر می کنن حقوق بازنشستگی یا مستمری فرزند فوت شده هم مثل بقیه دارایی ها، جزو ارثیه است و تقسیم میشه. اما اینجا یه فرق اساسی هست که باید بهش توجه کنیم وگرنه ممکنه به اشتباه بیفتیم.

تفاوت ماترک و مستمری:

• ماترک: به کل دارایی ها (پول، خونه، ماشین، طلا و…) که از متوفی به جا مونده، میگن. اینا طبق قانون ارث بین وراث تقسیم میشن و شامل مالیات بر ارث هم هستند.
• مستمری/حقوق: این مبلغی نیست که جزو دارایی های فرد حساب بشه. این یه جور حمایت اجتماعیه که از طرف سازمان تامین اجتماعی یا نهادهای مشابه، به بازماندگانِ واجد شرایط پرداخت میشه. یعنی سهم الارث مادر از مستمری فرزند جزو «ارث» محسوب نمیشه و قوانین خودش رو داره.

مادر در چه شرایطی از مستمری فرزندش سهم می بره؟

مادر می تونه از مستمری فرزندش سهم بگیره، البته با رعایت چند تا شرط خاص که قانون تامین اجتماعی تعیین کرده:

1. تحت تکفل بودن: یعنی مادر باید قبل از فوت فرزند، تحت تکفل او بوده باشه. به زبان ساده تر، فرزند از نظر مالی تامین کننده اصلی زندگی مادر بوده.
2. سن بالا یا از کارافتادگی: مادر باید بالای 55 سال سن داشته باشه، یا اگه کمتره، با تشخیص کمیسیون پزشکی سازمان تامین اجتماعی، از کارافتاده کلی محسوب بشه.
3. عدم دریافت مستمری دیگر: مادر نباید خودش مستمری بازنشستگی یا از کارافتادگی دیگه ای دریافت کنه. یعنی نباید خودش منبع درآمد مستمری داشته باشه.

اگر این شرایط وجود داشته باشه، مادر می تونه برای دریافت سهمی از مستمری فرزندش اقدام کنه. معمولاً سهم پدر و مادر (اگر هر دو شرایط رو داشته باشن) هر کدوم 20 درصد از مجموع مستمریه. این تقسیم بندی هم قوانین خاص خودش رو داره و با تقسیم ارث سنتی فرق می کنه و ربطی به قانون ارث مادر از فرزند از ماترک نداره.

نقش وصیت نامه در میزان ارث مادر:

فرزند متوفی می تونه قبل از فوتش، وصیت نامه ای تنظیم کنه و توی اون، برای حداکثر «یک سوم» از دارایی هاش (ثلث ترکه) تصمیم گیری کنه. یعنی مثلاً وصیت کنه که بخشی از اموالش به خیریه بره یا به کسی که وارث نیست، برسه. این وصیت تا سقف یک سوم قانونیه. اگه بیشتر از یک سوم وصیت کرده باشه، انجامش منوط به اجازه و رضایت وراثه.

وصیت نامه هم می تونه روی میزان ارث مادر از فرزند تاثیر بذاره، چون بخشی از دارایی از قبل وصیت شده و از کل ترکه کم میشه. اما سهم فرضی مادر که در قانون مشخص شده (یک ششم یا یک سوم) همیشه محفوظ می مونه و وصیت نامه نمی تونه اون رو از بین ببره یا کمتر از حد قانونی کنه. این یعنی، حقوق قانونی مادر در هر حالتی رعایت میشه.

مراحل انحصار وراثت و مالیات بر ارث (یه نگاه اجمالی)

حالا که با قانون ارث مادر از فرزند آشنا شدیم، بد نیست یه اشاره ای هم به مراحل اجرایی کار کنیم. چون دونستن قوانین به تنهایی کافی نیست و باید بدونیم چطور اون ها رو عملیاتی کنیم تا حقمون ضایع نشه.

گواهی انحصار وراثت:

اولین و مهم ترین قدم برای تقسیم هرگونه ارث، گرفتن «گواهی انحصار وراثت»ه. این گواهی نشون میده که چه کسانی وراث قانونی متوفی هستند و چه نسبتی با او دارند. بدون این گواهی، هیچ بانک یا اداره ای دارایی های متوفی رو به شما نمیده و کارهاتون لنگ می مونه. برای گرفتن این گواهی، باید درخواست به شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی ارائه بشه و مدارکی مثل شناسنامه، کارت ملی متوفی و وراث، گواهی فوت و استشهادیه تنظیم بشه. این مراحل اولیه ممکنه کمی زمان بر باشه.

مالیات بر ارث:

یکی دیگه از چیزهایی که باید حواسمون بهش باشه، «مالیات بر ارث»ه. بعد از فوت متوفی، وراث (یا نماینده قانونی شون) معمولاً یک سال فرصت دارن تا اظهارنامه مالیات بر ارث رو به اداره امور مالیاتی تحویل بدن. این اظهارنامه شامل لیست تمام دارایی ها و بدهی های متوفیه. مالیات بر ارث، بستگی به نوع دارایی (منقول یا غیرمنقول، پول نقد، سهام و…) و نسبت وارث با متوفی داره. اگه اظهارنامه دیر تحویل داده بشه، ممکنه شامل جریمه بشه و این جریمه ها هم کم نیستند.

مدارک لازم برای مالیات بر ارث:

• رونوشت یا تصویر گواهی شده کارت ملی و شناسنامه متوفی و وراث
• رونوشت یا تصویر گواهی شده اسناد مربوط به بدهی ها و مطالبات متوفی (برای کسر از ماترک)
• رونوشت یا تصویر گواهی شده کلیه اوراقی که حق مالکیت متوفی نسبت به اموال و حقوق مالی او را ثابت می کنند.
• رونوشت یا تصویر گواهی شده آخرین وصیت نامه متوفی (اگر وصیت نامه ای موجود باشد)
• رونوشت یا تصویر گواهی شده وکالت نامه یا قیم نامه، در صورتی که اظهارنامه از طرف وکیل یا قیم یا ولی داده شود.
• رونوشت یا تصویر گواهی فوت از مراجع ذیربط.

مثلاً، اگه پدری فوت کرده باشه و تاریخ فوت وی از ابتدای فروردین ۱۳۹۵ به بعد باشه، وراث باید ظرف یک سال، اموال رو (مثل خونه، ماشین، سهام، حساب بانکی) توی اظهارنامه معرفی کنن تا از معافیت های قانونی استفاده کنن. اگه این مهلت بگذره، دیگه خبری از معافیت نیست و ممکنه مالیات بیشتری شامل بشه، چون مالیات بر اساس نرخ روز اظهارنامه محاسبه خواهد شد.

هزینه انحصار وراثت:

گرفتن گواهی انحصار وراثت خودش یه سری هزینه ها داره که شامل هزینه دادخواست، انتشار در روزنامه رسمی (در بعضی موارد) و… میشه. این هزینه یک دعوای مالی نیست، بلکه غیرمالیه. مبلغش متغیره، ولی به طور کلی، هزینه ای معقول داره و مبلغ خیلی زیادی نیست. با این حال، همیشه بهتره قبل از اقدام، از هزینه های دقیق مطلع بشید.

تمام این مراحل، یه کم پیچیده و زمان بره و اگه آدم اطلاعات کافی نداشته باشه، ممکنه حسابی اذیت بشه و اشتباهاتی انجام بده که بعداً پشیمونی به بار بیاره. برای همین، خیلی از افراد ترجیح میدن از مشاور حقوقی یا وکیل متخصص کمک بگیرن تا کارهاشون رو به بهترین شکل و بدون دردسر پیش ببرن. این کار می تونه جلوی کلی سردرگمی و هزینه های اضافی رو بگیره.

چند نکته طلایی برای وراث

درسته که قوانین ارث روشن هستند، اما در عمل ممکنه هزار و یک مشکل و چالش پیش بیاد. اینجا چند تا نکته رو براتون میگم که شاید به دردتون بخوره و بتونه کمکتون کنه تا این مسیر رو آسون تر طی کنید:

1. صبور باشید: مسائل مربوط به ارث، اغلب زمان بر هستند و ممکنه مراحل قانونی طول بکشه. پس صبوری خیلی مهمه و نباید عجله کنید.
2. مدارک رو جمع آوری کنید: هر سندی که مربوط به اموال متوفی یا وضعیت وراثه، مثل سند ازدواج، طلاق، شناسنامه، کارت ملی، سند ملک، قولنامه ها، و… رو با دقت جمع آوری کنید. حتی ریزترین مدارک هم می تونه مهم باشه.
3. توافق کنید: اگه وراث با هم به توافق برسند، کارها خیلی سریع تر پیش میره و اختلافات کمتری پیش میاد. سعی کنید با هم گفتگو کنید و به یه راه حل مشترک برسید تا نیاز به مراجع قضایی کمتر بشه.
4. مشورت کنید: اگه احساس می کنید کارها پیچیده شده یا در مورد سهم ارث مادر از فرزند یا هر وارث دیگه ای شک دارید، حتماً با یه وکیل متخصص مشورت کنید. یه وکیل خوب می تونه راهنماییتون کنه تا از حقوق خودتون دفاع کنید و از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کنید.

به قول قدیمی ها، کار را دست کاردان بسپار. وقتی پای حقوق و ارث و میراث در میون باشه، این جمله اهمیتش دوچندان میشه. گاهی یه مشاوره کوچیک، می تونه جلوی کلی دردسر و هزینه های اضافی رو بگیره و مسیر رو برای شما روشن تر کنه.

نتیجه گیری

دیدیم که میزان ارث مادر از فرزند، بسته به شرایط مختلف، می تونه متفاوت باشه. از اینکه فرزند مجرد باشه و مادر تنها وارثش باشه و کل دارایی رو ببره، تا وقتی که همسر و چند فرزند هم حضور دارن و سهم مادر به یک ششم کاهش پیدا می کنه. نقش «اخوه حاجبه» در کم کردن سهم مادر و اینکه مادر قبل یا بعد از فرزندش فوت کنه، همگی روی سهم مادر تاثیر می ذارن و هر کدوم قوانین خاص خودشون رو دارند. تازه، سهم مادر از مستمری فرزندش هم قلق های خاص خودش رو داره و با ارثیه از دارایی ها فرق می کنه و قواعد متفاوتی برای دریافت اون وجود داره.

این پیچیدگی ها نشون میده که قوانین ارث، مثل یه دریای عمیق می مونن که برای عبور ازشون، نیاز به راهنما داریم. پس اگه شما هم درگیر مسائل ارث و میراث هستید و سوالی در مورد سهم ارث مادر از فرزند یا هر وارث دیگه ای ذهنتون رو درگیر کرده، بهترین کار اینه که با یه وکیل متخصص مشورت کنید. اونا می تونن با دانش و تجربه شون، شما رو قدم به قدم راهنمایی کنن تا حقتون رو به بهترین شکل بگیرید و از دردسرهای احتمالی جلوگیری کنید و این مسیر پرفراز و نشیب رو با آرامش بیشتری طی کنید.