ازم کلاهبرداری اینترنتی شده چیکار کنم؟ راهنمای کامل برای پیگیری و بازگرداندن پول

ازت کلاهبرداری اینترنتی شده و نمی دونی چیکار کنی؟ نگران نباش، این اتفاق برای خیلی ها افتاده و تو تنها نیستی. مهم ترین چیز اینه که خونسردیت رو حفظ کنی و بدونی که راه هایی برای پیگیری و پس گرفتن حقت هست. توی این راهنما، قدم به قدم بهت میگیم که باید چطور عمل کنی تا به نتیجه برسی.

احتمالاً الان حسابی عصبانی، ناراحت و سردرگمی. حتماً با خودت می گی یعنی پولم سوخت شد؟ دیگه نمی تونم کاری کنم؟ این حس ها کاملاً طبیعیه و حق داری که اینطوری فکر کنی. اما نکته مهم اینجاست که هنوز فرصت داری تا برای پیگیری کلاهبرداری اینترنتی اقدام کنی. خیلی از قربانیان کلاهبرداری آنلاین تونستن پولشون رو برگردونن، پس امیدت رو از دست نده. هدف ما اینه که اینجا یک راهنمای کامل و جامع بهت بدیم؛ از لحظه ای که می فهمی کلاهبرداری شده تا مراحل قانونی و حتی اینکه چطوری جلوی این اتفاقات رو برای آینده بگیری. آماده ای؟ بزن بریم.

اولین قدم: 5 اقدام فوری و حیاتی بعد از کلاهبرداری اینترنتی

لحظه ای که متوجه میشی ازت کلاهبرداری اینترنتی شده، شاید اولین کاری که بخوای بکنی این باشه که به کلاهبردار پیام بدی یا باهاش تماس بگیری. ولی صبر کن! عجله کردن ممکنه اوضاع رو بدتر کنه. این پنج تا کاری که الان میگم رو با دقت و سریع انجام بده تا جلوی ضرر بیشتر رو بگیری و بتونی بهتر شکایت کلاهبرداری اینترنتی رو پیش ببری.

1. خونسردیت رو حفظ کن و ارتباطت رو با کلاهبردار قطع کن

میدونم سخته، ولی الان مهم ترین چیز اینه که عصبانیتت رو کنترل کنی. اگه بخوای به کلاهبردار حمله کلامی کنی یا ازش التماس کنی، نه تنها فایده ای نداره، بلکه ممکنه باعث بشه اونها هم اطلاعات بیشتری ازت بگیرن یا حتی بیشتر اذیتت کنن. هرگونه ارتباط باهاشون رو قطع کن و هیچ پولی دیگه براشون واریز نکن، حتی اگه بهت قول برگشت پول رو بدن. این فقط یک فریب جدیده.

2. با سرعت برق و باد، جلوی ضرر بیشتر رو بگیر

بعد از کلاهبرداری، زمان طلاییه. هرچقدر زودتر اقدام کنی، شانس بیشتری برای پس گرفتن پولت داری.

تماس فوری با بانک و مسدود کردن کارت و حساب

همین الان با بانک خودت تماس بگیر و جریان رو کامل براشون توضیح بده. ازشون بخواه کارت بانکی یا حسابی که باهاش تراکنش انجام دادی رو مسدود کنن. اگه اطلاعات دیگه حسابت هم به خطر افتاده، اون رو هم اعلام کن. هرچه زودتر بتونی حساب کلاهبردار رو هم شناسایی و اعلام کنی، شانس مسدود شدن پولت توی اون حساب بیشتر میشه. شماره تلفن پشتیبانی بیشتر بانک ها رو توی جدول زیر می بینی:

نام بانک	شماره تلفن پشتیبانی
ملی	021-6414
صادرات	021-84767
ملت	021-82488
سپه	021-64010
تجارت	021-81277
رفاه کارگران	021-8527
پارسیان	021-89111
سامان	021-8709
برای سایر بانک ها، به وب سایت رسمی یا پشت کارت بانکی مراجعه کنید.

تغییر رمز عبور تمامی حساب های آنلاین

اگه فکر می کنی اطلاعات کاربری و رمز عبور ایمیل، شبکه های اجتماعی، درگاه های پرداخت یا هر حساب آنلاین دیگه ات ممکنه لو رفته باشه، همین الان همه رمزها رو عوض کن. این کار امنیت بقیه حساب های تو رو تضمین می کنه.

3. هر چی مدرک داری، جمع آوری و مستند کن

این مرحله فوق العاده مهمه. هر اطلاعاتی، حتی اگه کوچیک به نظر بیاد، می تونه توی پرونده ات کمک کننده باشه. اصلاً چیزی رو پاک نکن!

• اسکرین شات ها: از همه چت ها (تلگرام، واتساپ، اینستاگرام، پیامک)، صفحات وب سایت کلاهبرداری، تبلیغات، پروفایل کلاهبردار.
• اطلاعات تراکنش: رسید پرداخت (عکس یا فایل پی دی اف)، شماره کارت یا حساب مقصد، تاریخ و ساعت دقیق واریز پول.
• لینک ها و آدرس ها: آدرس دقیق وب سایت کلاهبرداری، لینک پروفایل شبکه های اجتماعی، شماره تلفن و آیدی های ارتباطی کلاهبردار.
• توضیح کامل ماجرا: همه جزئیات رو بنویس؛ کی باهات تماس گرفتن، چی گفتن، چطور متقاعدت کردن، چه چیزی رو قرار بود بفرستن یا انجام بدن و چطور کلاهبرداری کردن. این یادداشت ها به یادت میاره که دقیقاً چی شده.

4. گزارش اولیه به پلیس فتا

لازمه بدونی که پلیس فتا (پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات) مرجع اصلی رسیدگی به کلاهبرداری اینترنتی هست.

• شماره تماس فوریت های سایبری: برای راهنمایی اولیه و اعلام فوری جرم، با شماره 096380 تماس بگیر.
• سامانه گزارشات مردمی پلیس فتا: می تونی وارد وب سایت cyberpolice.ir بشی و گزارش اولیه تخلف رو ثبت کنی. این سایت برای ثبت گزارشات مردمی و پیگیری اولیه خوبه.

5. هیچ مدرکی رو پاک نکن

تأکید می کنم، حتی اگه فکر می کنی یک پیام یا یک عکس بی اهمیته، پاکش نکن. تمام این اطلاعات ممکنه در طول پیگیری شکایت به کارت بیاد و به شناسایی کلاهبردار کمک کنه.

ثبت شکایت رسمی کلاهبرداری اینترنتی: مسیر حقوقی گام به گام

بعد از اینکه اقدامات اولیه رو انجام دادی و جلوی ضرر بیشتر رو گرفتی، حالا نوبت ثبت شکایت رسمی و پیگیری قانونیه. این مرحله نیاز به دقت و صبر داره، اما مطمئن باش که با اطلاعات درست، راهت روشن تر میشه.

1. با مراجع رسیدگی آشنا شو

برای اینکه بدونی پرونده ات توی کدوم مسیر میره و هر نهادی چه کاری انجام میده، بهتره باهاشون آشنا بشی:

• پلیس فتا: مسئول تحقیقات تخصصی و فنی در جرایم سایبری هست. اونها از ابزارهای خاص خودشون برای ردیابی کلاهبرداران استفاده می کنن.
• دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: این دفاتر محل ثبت رسمی شکواییه کلاهبرداری تو هستن. باید اول از اینجا شروع کنی.
• دادسرای جرایم رایانه ای: بعد از ثبت شکواییه، پرونده تو به اینجا ارجاع میشه تا تحقیقات قضایی اولیه انجام بشه.
• دادگاه کیفری: اگه کلاهبردار شناسایی و جرمش اثبات بشه، پرونده برای صدور حکم نهایی به دادگاه کیفری فرستاده میشه.

2. ثبت نام در سامانه ثنا: پیش نیاز ضروری

اگه تا حالا توی سامانه ثنا ثبت نام نکردی، باید همین الان این کار رو انجام بدی. بدون ثبت نام در ثنا، نمی تونی شکایتت رو رسمی کنی و ابلاغیه های قضایی به دستت نمیرسه.

1. میتونی به سایت sana.adliran.ir بری و مراحل ثبت نام آنلاین رو انجام بدی.
2. اگه نیاز به کمک داشتی، میتونی حضوری به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنی و اونجا ثبت نامت رو تکمیل کنی.

ثبت نام در سامانه ثنا برای هرگونه پیگیری قضایی، از جمله پیگیری شکایت کلاهبرداری اینترنتی، کاملاً ضروری است.

3. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و تنظیم شکواییه

حالا که مدارکت رو جمع کردی و توی سامانه ثنا هم ثبت نام کردی، وقتشه که بری به نزدیک ترین دفتر خدمات الکترونیک قضایی.

• مدارک لازم: مدارک هویتی (کارت ملی)، اطلاعات ثبت نامی ثنا و تمام شواهد و مدارکی که جمع آوری کردی (فیش واریزی، اسکرین شات ها، لینک ها و…).
• نحوه نگارش شکواییه: کارشناس دفتر خدمات قضایی میتونه بهت کمک کنه تا شکواییه ات رو دقیق و کامل بنویسی. باید توی شکواییه، ماجرا رو از اول تا آخر با جزئیات کامل توضیح بدی.
• ثبت شکواییه: بعد از تکمیل و تأیید شکواییه، یک کد رهگیری بهت میدن. این کد رو خوب نگه دار چون برای پیگیری پرونده کلاهبرداری اینترنتی بهش نیاز داری.

4. ارجاع پرونده به دادسرای جرایم رایانه ای و پلیس فتا

بعد از اینکه شکواییه ات رو ثبت کردی، پرونده تو به دادسرای جرایم رایانه ای ارجاع میشه. اگه پرونده نیاز به تحقیقات تخصصی تر و فنی داشته باشه، دادسرا از پلیس فتا می خواد که تحقیقات رو تکمیل کنه. ممکنه پلیس فتا ازت بخواد که حضوری برای ارائه توضیحات یا مدارک بیشتر مراجعه کنی. حتماً با اونها همکاری کامل داشته باش تا روند پرونده سریع تر پیش بره.

مراحل پیگیری شکایت و سرانجام پرونده

پیگیری کلاهبرداری اینترنتی یک پروسه زمان بره و نیاز به صبوری داره. اما با پیگیری درست، می تونی شانس موفقیتت رو بالا ببری.

1. پیگیری مستمر پرونده از طریق سامانه ثنا

همونطور که قبلاً گفتم، سامانه ثنا ابزار اصلی تو برای پیگیری پرونده قضایی هست.

1. میتونی هر از گاهی به سامانه ثنا مراجعه کنی و با کد ملی و رمز عبورت وارد بشی.
2. ابلاغیه ها، قرارهای صادر شده، و وضعیت کلی پرونده ات رو چک کن.
3. خیلی مهمه که به موقع توی جلسات تحقیق یا دادگاه حاضر بشی و توضیحات لازم رو ارائه بدی.

2. مدت زمان رسیدگی به شکایت

یکی از سوالات رایج اینه که چقدر طول می کشه تا پلیس فتا به شکایت رسیدگی کنه؟ راستش رو بخوای، زمان رسیدگی به پرونده های کلاهبرداری اینترنتی متغیره. این موضوع به عوامل زیادی بستگی داره:

• پیچیدگی پرونده و میزان حرفه ای بودن کلاهبردار.
• کامل بودن مدارک و شواهد تو.
• حجم کاری مراجع قضایی و پلیس فتا.

میتونه از چند هفته تا چند ماه طول بکشه. اما هرچه مدارکت کامل تر باشه و خودت هم پیگیر باشی، معمولاً روند کار سریع تر میشه.

3. آیا امکان بازگشت وجه کلاهبرداری شده وجود داره؟

این مهم ترین سوالیه که توی ذهن همه قربانی هاست.

• در صورت شناسایی کلاهبردار: اگه پلیس فتا و دادسرا بتونن کلاهبردار رو شناسایی و دستگیر کنن و اموال یا حساب های بانکی اش مشخص بشه، قاضی میتونه حکم رد مال صادر کنه و پولت بهت برگرده.
• در صورت عدم شناسایی: اگه کلاهبردار شناسایی نشه یا هیچ مالی ازش پیدا نشه، بازگشت پولت سخت تر میشه، ولی پرونده همچنان باز میمونه.

امکان توقیف اموال کلاهبردار هم وجود داره تا بتونن از اون طریق، پول تو رو برگردونن.

4. مجازات کلاهبرداری اینترنتی چیه؟

کلاهبرداری اینترنتی یک جرم جدیه و قانون برای اون مجازات سنگینی در نظر گرفته. بر اساس قانون جرایم رایانه ای و قانون مجازات اسلامی، فرد کلاهبردار علاوه بر اینکه باید مال دزدیده شده رو برگردونه، به حبس و جزای نقدی هم محکوم میشه. این نشون میده که قانون برای جلوگیری از کلاهبرداری های آنلاین و مجازات مجرمان جدیه.

انواع رایج کلاهبرداری اینترنتی و توصیه های پیشگیرانه (برای آینده)

برای اینکه دیگه قربانی کلاهبرداری اینترنتی نشی، لازمه که با روش های رایج کلاهبرداری آشنا باشی و نکات ایمنی رو رعایت کنی. کلاهبردارها همیشه در حال ابداع روش های جدید هستن، اما یک سری اصول هست که میشه جلوی بیشترشون رو گرفت.

1. کلاهبرداری فیشینگ

این یکی از رایج ترین انواع کلاهبرداری بانکی اینترنتی هست. توی این روش، کلاهبردارها یک صفحه یا پیامک کاملاً شبیه به بانک، اداره دولتی (مثل سامانه ثنا) یا یک فروشگاه معتبر درست می کنن. مثلاً ممکنه یک پیامک با محتوای شما برنده سهام عدالت شده اید یا ابلاغیه قضایی دارید دریافت کنی و لینک داخلش، تو رو به یک صفحه پرداخت جعلی هدایت کنه. به محض وارد کردن اطلاعات کارت بانکی، حسابت خالی میشه.

2. فروشگاه های اینترنتی جعلی

یک سایت یا پیج اینستاگرامی با اجناس خیلی ارزان یا محصولات نایاب رو تصور کن. این فروشگاه ها معمولاً یا کالایی رو برات نمی فرستن، یا یک کالای تقلبی میفرستن. همیشه قبل از خرید، نماد اعتماد الکترونیکی (ای نماد) رو چک کن و نظرات بقیه مشتری ها رو بخون.

3. کلاهبرداری های استخدام و کار در منزل

وعده های درآمدهای نجومی با کار آسان در منزل وسوسه انگیزه. اما اگه برای استخدام ازت بخوان که هزینه اولیه بپردازی، اطلاعات بانکی خاصی رو بدی، یا ازت بخوان که تراکنش های مشکوکی انجام بدی (که در واقع پولشویی هست)، شک نکن که کلاهبرداریه.

4. کلاهبرداری های سرمایه گذاری

اگه کسی بهت وعده سودهای غیرواقعی و خیلی بالا در مدت زمان کم رو داد، حواست رو جمع کن. اینها معمولاً طرح های پانزی یا هرمی هستن که در نهایت پولت رو بالا می کشن. همیشه قبل از سرمایه گذاری، حسابی تحقیق کن و با کارشناس های معتبر مشورت کن.

5. کلاهبرداری های احساسی (Romance Scams)

این کلاهبرداری ها بیشتر توی شبکه های اجتماعی اتفاق می افته. کلاهبردار یک هویت جعلی میسازه، باهات رابطه عاطفی برقرار می کنه و بعد از جلب اعتمادت، با بهانه های مختلف (مثل مریضی، تصادف، گیر افتادن توی یک کشور دیگه) ازت درخواست پول می کنه.

6. نکات کلیدی برای پیشگیری از کلاهبرداری اینترنتی

چند تا نکته مهم که باید همیشه یادت باشه:

1. بررسی نماد اعتماد الکترونیکی (ای نماد): هر وب سایتی که میخوای ازش خرید کنی، باید نماد اعتماد الکترونیکی داشته باشه. روی نماد کلیک کن و از اعتبارش مطمئن شو.
2. توجه به آدرس سایت (https، املای صحیح): همیشه دقت کن که آدرس سایت با https:// شروع شده باشه (علامت قفل سبز رنگ). املای آدرس رو هم دقیق چک کن، کلاهبردارها معمولاً با تغییر یک حرف، سایت جعلی درست می کنن.
3. عدم کلیک بر روی لینک های مشکوک: هرگز روی لینک هایی که از منابع ناشناس یا مشکوک (پیامک، ایمیل، شبکه های اجتماعی) برات میاد کلیک نکن.
4. استفاده از رمز پویا: برای تمام تراکنش های بانکی ات، حتماً از رمز دوم پویا (رمز یکبار مصرف) استفاده کن. این رمزها امنیت حساب تو رو چند برابر می کنن.
5. عدم افشای اطلاعات شخصی و بانکی: پلیس فتا یا هیچ نهاد بانکی و دولتی، هیچ وقت از طریق تلفن یا پیامک ازت اطلاعات بانکی (مثل رمز دوم، کد CVV2، تاریخ انقضا) یا اطلاعات شخصی محرمانه رو نمی خواد.
6. تحقیق و بررسی قبل از هرگونه معامله یا سرمایه گذاری: قبل از اینکه پولی رو واریز کنی یا جایی سرمایه گذاری کنی، حتماً خوب تحقیق کن. اسم سایت یا فرد رو توی گوگل سرچ کن و ببین آیا شکایت یا گزارش کلاهبرداری درباره اش وجود داره یا نه.

سوالات متداول

چگونه می توانم از یک سایت کلاهبردار اینترنتی در پلیس فتا شکایت کنم؟

برای شکایت از سایت کلاهبرداری، ابتدا تمامی شواهد مثل اسکرین شات از صفحات سایت، رسید پرداخت و آدرس دقیق سایت رو جمع کن. بعد به سامانه گزارشات مردمی پلیس فتا به آدرس cyberpolice.ir مراجعه و بخش گزارش تخلف رو پر کن. اگه پرونده پیچیده یا مبلغ بالا بود، مراجعه حضوری به دادسرای جرایم رایانه ای هم لازمه.

مدارک لازم برای شکایت کلاهبرداری اینترنتی چیست؟

مدارک ضروری برای شکایت کلاهبرداری اینترنتی شامل: اسکرین شات از تمام چت ها و مکالمات، فیش واریزی یا رسید پرداخت الکترونیکی، شماره کارت یا حساب بانکی کلاهبردار، آدرس وب سایت یا لینک پروفایل شبکه های اجتماعی کلاهبردار، و اطلاعات هویتی خودت (کارت ملی) و شماره ثبت نام ثنا. هر مدرک دیگه ای که به اثبات جرم کمک کنه هم باید ارائه بشه.

چقدر طول می کشد تا پلیس فتا به شکایت رسیدگی کند؟

مدت زمان رسیدگی به شکایت کلاهبرداری اینترنتی متفاوته و به عوامل مختلفی مثل پیچیدگی پرونده، کامل بودن مدارک و حجم کاری پلیس فتا و مراجع قضایی بستگی داره. معمولاً از چند هفته تا چند ماه ممکنه طول بکشه. اما با ارائه مدارک کامل و پیگیری مستمر، میشه امیدوار بود که روند رسیدگی سریع تر انجام بشه.

در صورت عدم رسیدگی پلیس فتا یا دادسرا، چه کار کنم؟

اگه احساس کردی که به شکایت کلاهبرداری شما به اندازه کافی رسیدگی نمیشه یا پرونده متوقف شده، می تونی از طریق سامانه ثنا وضعیت پرونده ات رو پیگیری کنی. همچنین میتونی به صورت حضوری به دادسرای جرایم رایانه ای مراجعه کنی و با ارائه کد رهگیری، جویای وضعیت پرونده بشی و حتی از طریق وکیل اقدام کنی.

آیا ثبت شکایت در پلیس فتا هزینه دارد؟

ثبت گزارش اولیه در سامانه پلیس فتا به صورت آنلاین یا از طریق تماس با 096380 معمولاً هزینه ای نداره. اما اگه پرونده برای رسیدگی قضایی به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا دادسرا ارجاع بشه، ممکنه هزینه های جزئی مثل هزینه دادرسی یا تنظیم شکواییه وجود داشته باشه.

اگر کلاهبردار سیم کارت خود را سوزانده باشد یا حسابش را خالی کرده باشد، چه؟

حتی اگه کلاهبردار سیم کارت خودش رو سوزونده باشه یا حساب بانکی اش رو خالی کرده باشه، باز هم میشه پیگیری کرد. پلیس فتا و مراجع قضایی با استفاده از ابزارهای تخصصی خودشون میتونن ردپای دیجیتالی کلاهبردار رو پیدا کنن، از جمله اطلاعات حساب بانکی که پول بهش واریز شده یا IP آدرس های مورد استفاده. پس باز هم شکایت از کلاهبرداری اینترنتی رو جدی بگیر.

آیا می توانم بدون مراجعه حضوری شکایت کنم؟

بله، امکان ثبت شکایت از طریق سامانه گزارشات مردمی پلیس فتا (cyberpolice.ir) به صورت آنلاین وجود داره. اما در بسیاری از موارد، به خصوص پرونده های پیچیده تر یا با مبالغ بالا، ممکنه نیاز به مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا پلیس فتا برای ارائه توضیحات بیشتر و تکمیل تحقیقات باشه.

شماره تماس پلیس فتا چیست؟

شماره تماس فوریت های سایبری پلیس فتا، 096380 هست. میتونی برای راهنمایی اولیه یا گزارش سریع تخلفات با این شماره تماس بگیری.

آدرس پلیس فتا در تهران کجاست؟

برای شهر تهران، آدرس اصلی پلیس فتا معمولاً در خیابان شریعتی، تقاطع بهشتی هست. همچنین دادسرای جرایم رایانه ای در خیابان خیام، روبروی پارک شهر قرار داره. در شهرهای دیگه هم میتونی با جستجو در اینترنت یا تماس با 096380، آدرس نزدیک ترین مرکز پلیس فتا یا دادسرا رو پیدا کنی.

نتیجه گیری

اینکه ازم کلاهبرداری اینترنتی شده یک اتفاق تلخ و ناراحت کننده ست، اما هرگز به این معنی نیست که دیگه کاری نمیشه کرد. با خونسردی، اقدام فوری برای مسدود کردن حساب کلاهبردار و جمع آوری تمام مدارک، می تونی مسیر قانونی رو برای پس گرفتن پول کلاهبرداری شده و پیگیری شکایتت شروع کنی.

یادت باشه که پلیس فتا و مراجع قضایی مثل دادسرای جرایم رایانه ای در کنار تو هستن. با ثبت نام در سامانه ثنا و ثبت شکواییه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، پرونده تو به جریان میفته. صبر و پیگیری مستمر، کلید موفقیته. همچنین، با رعایت نکات پیشگیری از کلاهبرداری اینترنتی، میتونی خودت رو در برابر حملات بعدی امن کنی و آرامش خاطر بیشتری داشته باشی. اگه پرونده ات پیچیده شد یا نیاز به راهنمایی بیشتری داشتی، حتماً از مشاوره حقوقی تخصصی کمک بگیر تا بهترین راهکار رو پیدا کنی.