جزییات جدید از مسمومیت الکلی پزشکان در شیراز

آفتاب نیوز :

 اخبار منتشرشده از سوی رسانه های رسمی تا به امروز، حاکی از آن است که طی این اتفاق، چند تن از مهمانان دچار نارسایی کلیوی شده اند، یک پزشک زن فوت شده و یک پزشک دیگر به کما رفته است.

دکتر هادی یزدانی، پزشک و دکترای حرفه ای پزشکی، پیرویِ این موضوع در قالب اطلاعات تکمیلی و معتبر می گوید: «خبر فوت پزشک خانم در این حادثه صحت دارد، اما خبری که مبنی بر نارسایی کلیوی چند تن دیگر از پزشکان منتشر شده، به ضرس قاطع غلط است.»

او به نقل از منابع موثق محلی، اشاره می کند: «پنج نفر از حاضران در مهمانی به درخواست خود، دیالیز کلیوی شدند. آزمایش های انجام شده، نشان دهنده اسیدوز خون در این افراد بود؛ که سبب شد این پنج نفر با آگاهی و خواست شخصی دیالیز انجام دهند.»

هم چنین بر اساس پیگیری های صورت گرفته و گفتگو با یکی از پزشکان شیراز، مشخص شد که «هیچ یک از این افراد به کما نرفته اند و اخباری که پیرامون این موضوع در حال انتشار است، صحت ندارد. حتی خبر «مسمومیت 29 نفر» نیز کذب است؛ زیرا در مجموع حدود پنج [الی شش]نفر دچار مسمومیت شده بودند که با انجام دیالیز، شرایطشان بهبود یافت.»

به بیان ساده تر، تنها تلفات ناشی از این اتفاق، فوت یک پزشک زن است و باقی افراد در سلامت کامل به سر می برند.

در ادامه گفتگو، این پزشک تصریح می کند: «مسمومیت اخیر، ناشی از مصرف متانول نبوده؛ چرا که بررسی ها و نتایج آزمایشات، مصرف ماده ای دیگر به نام «اتیلن گلیکول» را تایید می کند.»

دکتر مهرداد شریفی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز، نیز پیش تر اعلام کرده بود که «مشروبات مورد استفاده در این مهمانی، تقلبی و دست ساز و حاوی الکل صنعتی بوده است».

شایان ذکر است که در روند تولید مشروبات الکلی (اتانول)، برخی ترکیبات سمی، به ویژه متانول، بدون دخالت خارجی و به مقدار بسیار کم طی فرآیند تخمیر شکل می گیرند و سبب سمی شدن نوشیدنی می شوند. اما در خصوص اتیلن گلیکول باید گفت که این یک ماده شیمیایی و صنعتی است و معمولاً در فرآورده هایی مانند ضد یخ برای موتور اتومبیل استفاده می شود و مصرف خوراکی آن به هیچ وجه رایج و مرسوم نیست.

دکتر مهرداد اسماعیلیان، متخصص طب اورژانس و عضو هییت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در این باره به قدم آخر می گوید: «اتیلن گلیکول در فرآیند تخمیر مشروبات الکلی تولید نمی شود و اگر نتایج آزمایشات مندرج در پرونده پزشکان مسموم شیراز نشان دهنده مصرف اتیلن گلیکول باشد، قدری عجیب است و محتمل است که این ماده به صورت دستی و با دخالت خارجی به نوشیدنی ها افزوده شده باشد؛ چرا که تشکیل طبیعی آن در مکانیسم تولید الکل جای نمی گیرد.»

او ادامه می دهد: «اغلب مسمومیت های الکلی در ایران ناشی از مصرف الکل های دست ساز است و به این دلیل که در روند تولید این مشروبات هیچ نظارت و کنترلی روی فرآورده وجود ندارد، تشکیل ترکیبات سمی در الکل ناگزیر است.»

یکی از عمده مشکلاتی که در خصوص مسمومیت های الکلی مطرح است، تعلل در مراجعه به مراکز درمانی است؛ که البته این قصور از سوی مصرف کننده نیست، بلکه علایم با تاخیر بروز پیدا می کنند. به عبارتی، مصرف کننده در ساعات اولیه هیچ گونه اختلال بینایی، کاهش سطح هوشیاری، مشکلات مغزی و … را تجربه نمی کند.
 

اسماعیلیان در توضیح این مسیله می گوید: «علت دیر نمایان شدن علایم مسمومیت این است که در لحظات نخست پس از مصرف مشروبات الکلی، سطح اتانول در خون بالاست؛ اما به مرور و با پایین آمدن سطح اتانول در طی فرآیند جذب و متابولیسم، متانول خود را نشان داده و عملکرد بدن فرد را تحت تاثیر قرار می دهد؛ آن وقت تازه علایم مسمومیت نمود پیدا می کنند.»

او ادامه می دهد: «بسته به میزان مصرف، شدت علایم و زمان بروز آن در افراد متفاوت است؛ حتی در برخی موارد ممکن است علایم تا 24 ساعت بعد هم ظاهر نشوند و فرد متوجه مسمومیت نشود. اما در اغلب موارد 6 الی 12 ساعت پس از مصرف، علایم نمود پیدا می کنند.»

بنا به گفته این متخصص طب اورژانس، عمده عوارض مصرف متانول، مغزی است؛ به طور مثال در پی مصرف متانول، ممکن است مصرف کننده در پی علایم عصبی، دچار کاهش سطح هوشیاری شود، یا اعصاب چشمی درگیر شوند که در بر دارنده اختلالات بینایی و حتی کوری است. در مواردی که حجم مصرف بسیار زیاد باشد، فرد دچار ایست قلبی-تنفسی می شود و احتمال مرگ بالاست.

اما عوارض مسمومیت با اتلین گلیکول اغلب کلیوی است، هرچند عوارض مغزی نیز در این مورد قابل مشاهده است، اما سطح آن نسبت به مسمومیت با متانول کمتر است و در عوض، صدمات کلیوی جدی تر، اختلال در عملکرد قلبی، ریوی و حتی مرگ را به همراه دارد.

اسماعیلیان در رابطه با نحوه تشخیص دقیق نوع مسمومیت می گوید: «آزمایش گاز خون شریانی (ABG)، بهترین راه برای تمییز مسمومیت با اتیلن گلیکول از متانول است؛ که طی آن اگر در ادرار مصرف کننده، «کریستال کلسیم اگزالات» مشاهده شد، مسمومیت با اتیلن گلیکول تشخیص داده می شود.»