نقش موسیقی درمانی و طب فشاری در کاهش درد ناشی از تزریقات در کودکان

دکتر حسن بابامحمدی، درد ناشی از رگ گیری ها را از بدترین تجربیات کودکان در مواجه با کادر درمان ارزیابی و اظهار کرد: در یک تحقیق ۴۹ درصد کودکان اعلام کرده اند که بدترین و شدیدترین درد آنها در زمان بستری مربوط به فرآیند رگ گیری بوده و همین درد شدید رابطه عاطفی بین کادر درمان و بیمار را مختل می کند.

این عضو هیات علمی گروه پرستاری داخلی و جراحی دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان در یاداشتی که آن را در اختیار قدم آخر قرار داده به تشریح این پژوهش علمی و پیشنهادات جایگزین برای کاهش درد در کودکان پرداخته که از نظر می گذرد.

درد تزریقات در تمامی سنین کودکی شایع است و بیش از ۹۰ درصد کودکان بستری در بیمارستان رویه­ های تهاجمی دردناک مثل رگ ­گیری را تجربه می­ کنند. باتوجه به عوارض درمان دارویی تسکین درد، امروزه به روش­ های غیردارویی و طب مکمل توجه شده است. این مطالعه با هدف مقایسه طب فشاری و موسیقی­ بر شدت درد ناشی از رگ­ گیری کودکان انجام شد. این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شاهددار بر روی ۱۸۰ کودک ۶-۳ ساله مراجعه ­کننده به اورژانس بیمارستان مرکز طبی کودکان دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران انجام شد. کودکان به صورت تصادفی در یکی از سه گروه طب فشاری، موسیقی­ و کنترل قرار گرفتند. منظور از طب فشاری در این پژوهش فشار نقطه هوگو است.

نقطه هوگو، مهم­ترین نقطه ضددرد بدن است که در وسط نیمساز زاویه بین متاکارپ اول و دوم دست قرار دارد. موقعیت این نقطه در جایی است که جریان انرژی به سطح پوست نزدیک­تر بوده و می­تواند به آسانی با فشار، سوزن یا سرمای شدید تحریک شود. نقطه مورد نظر در دست کودک (دست مخالف سمت آنژیوکت)، توسط یک پرستار آموزش دیده به مدت ۳ دقیقه قبل از رگ­ گیری و تا پایان رگ ­گیری به وسیله قسمت نرمه انگشت شست و اشاره فشار متوسطی داده می ­شد. به این صورت که یک دقیقه فشار چرخشی در خلاف جهت عقربه­ های ساعت وارد می­ شد و پس از ۳۰ ثانیه وقفه، این کار مجددا تکرار می­شد (در مجموع ۳ دوره فشار چرخشی۱دقیقه ­ای و ۳ دوره وقفه۳۰ ثانیه­ای را شامل می­ شد). ماساژ این نقطه می­ تواند کشش عضلانی در تمام بدن را از بین ببرد و برای بهبود جریان خون و انرژی حیاتی در کل بدن مورد استفاده قرار گیرد.

منظور از موسیقی در این پژوهش نیز یک آهنگ بدون کلام کودکانه شاد و منطبق با فرهنگ ایران است که برای کودکان حین رگ‌گیری پخش می‌شد. به این صورت که ۵ دقیقه آهنگ شاد بی­کلام از ۳ دقیقه قبل از رگ ­گیری تا اتمام رگ‌گیری از طریق هدفون برای کودک پخش می‌شد.

مداخلات به مدت ۵ دقیقه، یعنی از ۳ دقیقه قبل از رگ­گیری تا پایان رگ­گیری به صورت پخش موسیقی با هدفون و طب فشاری نقطه هوگو اعمال شد. رگ­ گیری در شرایط یکسان و با آنژیوکت شماره۲۴ انجام شد. جهت سنجش شدت درد از مقیاس اوچر استفاده شد.

نتایج نشان داد هر دو روش موسیقی­ و طب فشاری در کاهش شدت درد ناشی از رگ­ گیری در کودکان موثر هستند. با توجه به تاثیر بیشتر موسیقی­ نسبت به طب فشاری در کاهش شدت درد ناشی از رگ­ گیری، می توان استفاده از این روش را در هنگام رگ ­گیری در کودکان پیشنهاد کرد.

پایان خبر قدم آخر