مدام در شبکه های اجتماعی هستید؟ پیه این فهرست بلند بالا از مشکلات را به تن تان بمالید!/ «آزار و اذیت آنلاین یک چالش جدی است »

فرزانه فراهانی: فضای مجازی و بسط و گسترش آن در زندگی روزمره مردم به همان اندازه که در بهبود و پیشرفت جنبه های مختلف زندگی منجر شده دردسرها و عواقبی را نیز با خود به همراه داشته است. چالش ها و ظاهر خوش آب و رنگ اتفاقاتی که به طور عادی در فضای مجازی رخ می دهند با آنچه در زندگی واقعی عموم مردم اتفاق می افتد تفاوت زیادی دارد و تعمیم این چالش ها توسط فعالان مجازی به سایر افراد در جامعه پیامدهای تلخ بسیاری را به دنبال دارد.

قدم آخر درباره کشیده شدن چالش های فضای مجازی توسط بلاگرها به زندگی روزمره عموم مردم با مصطفی آب روشن – جامعه شناس گفت وگو کرده است؛ که متن گفت وگو را در ادامه می خوانید:

تبعات حضور مداوم در فضای مجازی چیست؟

فضای مجازی در چند دهه اخیر به یکی از مولفه های اساسی زندگی مدرن تبدیل شده است. این پلتفرم ها نه تنها برای ارتباط و تبادل اطلاعات  مفید هستند بلکه فرصت های بی نظیری برای آموزش سرگرمی و کسب درآمد را هم فراهم میکنند. با این حال پشت این تصویر شفاف از دنیای مجازی چالش های بزرگی نهفته است که می تواند تبعات جدی بر زندگی عادی مردم و گسترش رفتارهای نابهنجار و ضد اجتماعی داشته باشد.

یکی از بزرگ ترین چالش های فضای مجازی اعتیاد به استفاده مفرط از اینترنت و شبکه های اجتماعی است و این اعتیاد می تواند منجر به  اختلال در خواب و مشکلات روانی شود. استفاده بیش از حد از فضای مجازی می تواند منجر به کاهش تعاملات اجتماعی واقعی و تضعیف روابط خانوادگی و دوستانه شود و این امر می تواند احساس تنهایی و انزوا را در افراد جامعه افزایش دهد.

متاسفانه فضای مجازی بعنوان موج موافق بستری مناسب برای انتشار اخبار و اطلاعات نادرست فراهم کرده است و این مسئله می تواند باعث ایجاد ترس نگرانی و بی اعتمادی در جامعه شود و در نتیجه به رفتارهای ضد اجتماعی دامن می زند.

درباره مهمترین چالش هایی که فضای مجازی ایجاد می کند بگویید.

 آزار و اذیت آنلاین یکی دیگر از چالش های جدی است که افراد به ویژه جوانان با آن مواجه اند و این نوع آزار می تواند به کاهش اعتماد به نفس افسردگی و حتی خودکشی منجر شود.

گسترش چالش هایی مانند آزار آنلاین و انتشار اطلاعات نادرست می توانند به گسترش رفتارهای نابهنجار و ضد اجتماعی منجر شوند و افراد ممکن است تحت تأثیر این رفتارها قرار گیرند و خود نیز به انجام اقداماتی مشابه روی آورند.

با افزایش استفاده از فضای مجازی نگرانی های فراوانی درباره حریم خصوصی و امنیت اطلاعات نیز افزایش یافته است؛ نقض حریم خصوصی می تواند عواقب جدی برای افراد و جوامع داشته باشد. استفاده مفرط از فضای مجازی می تواند به بروز مشکلات روانی مانند اضطراب افسردگی و اختلالات خواب منجر شود و این مشکلات نه تنها بر فرد تأثیر می گذارد بلکه می تواند بر روابط اجتماعی او نیز تأثیر منفی بگذارد.

ناگفته نماند فضای مجازی می تواند باعث تغییر در ارزش ها و هنجارهای اجتماعی شود و افراد ممکن است تحت تأثیر محتوای نامناسب قرار گیرند و رفتارهای غیرقابل قبول و ناهنجار را عادی تلقی کنند.

عوامل کاهش آسیب های فضای مجازی کدامند؟

فضای مجازی به عنوان یک ابزار قدرتمند فرصت ها و چالش های متنوعی را با خود به همراه دارود و مجبور کردن پلتفرم های مجازی به نظارت بر محتوای منتشر شده و حذف موارد نادرست و مضر می تواند به کاهش آسیب های این فضا کمک کند.

برای بهره مندی از مزایای فضای مجازی و کاهش تبعات منفی آن نیاز است که افراد خانواده ها و نهادهای اجتماعی به آموزش و آگاهی بخشی در زمینه استفاده صحیح از آن توجه ویژه ای داشته باشند.

آیا قوانین فعلی در حفاظت از حقوق کاربران فضای مجازی کافی است؟

خیر کافی نیست؛ ایجاد قوانین و مقررات مناسب برای حفاظت از حقوق کاربران و ارتقاء فرهنگ استفاده از فضای مجازی ضروری است و تنها در این صورت می توانیم از آسیب های احتمالی جلوگیری کرده و فضایی سالم تر برای زندگی روزمره خود ایجاد کنیم.

در ایران در زمینه فضای مجازی خلاهای قانونی وجود دارد و این خلاها عموما به دلایل مختلفی از جمله سرعت سرسام آور پیشرفت فناوری تغییرات سریع در رفتار کاربران و عدم تطابق قوانین موجود با واقعیت های جدید اجتماعی و فرهنگی ایجاد می شوند.

نبود قوانین واضح و مشخص می تواند منجر به سردرگمی کاربران و همچنین نهادهای اجرایی شود و این عدم شفافیت برزخ گونه ممکن است به سوءاستفاده ها و وقوع جرایم و تخلفات منجر شود.

در غیاب قوانین مشخص ممکن است نهادهای نظارتی به صورت سلیقه ای اقدام کنند و این موضوع می تواند منجر به نقض حقوق کاربران و آزادی بیان شود و در واقع بی قانونی یا نبود قوانین کافی می تواند باعث بروز چالش های اجتماعی مانند انتشار اخبار کذب شایعات و تهاجم به حریم خصوصی افراد شود و این موارد در نهایت می توانند به تنش های اجتماعی و خانوادگی منجر شوند. خلاهای قانونی همچنین می توانند بر فعالیت های اقتصادی و کسب وکارهای آنلاین تأثیر منفی بگذارند و عدم امنیت قانونی ممکن است سرمایه گذاران را از ورود به بازارهای دیجیتال بازدارد.

در صورت بروز مشکلات حقوقی نبود قوانین مشخص می تواند منجر به تعارضات و دعاوی پیچیده شود که حل آن ها زمان بر و دشوار خواهد بود و به طور کلی خلاهای قانونی در فضای مجازی می توانند تأثیرات گسترده ای بر زندگی روزمره مردم داشته باشند و نیاز به توجه و اصلاحات جدی در این زمینه احساس می شود.

۴۷۲۳۲